چکیده:
شناخت انسانهای بزرگ و تأثیرگذار در تاریخ،از اهمیت والایی برخوردار است.از آنجا که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله از تأثیرگذارترین شخصیتهای تاریخ بشریت است،شناخت آن حضرت و نیز سیره و عملکرد ایشان بر امت اسلامی فرض و لازم است.در میان این شناخت،معرفت علی علیه السلام به مقام باعظمت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله،معرفت و شناختی چندبعدی و از نزدیک است؛از این رو،در این مقاله،به سراغ سخنان علی علیه السلام رفتهایم تا تصویری درست از آن حضرت را نظاره کنیم؛در ابعاد فردی،زمینههای بعثت ویژگیهای پیامبر صلی الله علیه و آله،همچون خاتمیت،اسوه و الگو بودن،زهد و سادهزیستی،مقاومت و خلق عظیم....
خلاصه ماشینی:
"امام علی علیه السلام با بیان این گونه سخنان،فلسفة سادهزیستی و زهد و تواضع پیامبران و پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله را بیان میکند که کار رسالت را با عزم و ارادهای استوار پیش بردند،نه با جلال و شوکت ظاهری؛زیرا خداوند اگر میخواست،میتوانست جنود آسمان و زمین را در سیطرة پیامبران درآورد تا آنان چنان دایرة اختیار آدمیان را تنگ سازند که جز تسلیم و سرسپردگی چارهای دیگر نماند،اما مقتضای حکمت الهی آن است که دست انسان برای گزینش باز باشد و از اختیارش بهره برد؛از این رو،پیامبران،از روی فروتنی،صورت خود را بر زمین میچسبانیدند و چهرههای خود را به خاک میمالیدند و در برابر مؤمنان فروتنی مینمودند و خداوند به جای کانهای طلا،ارادة پولادین به پیامبران عنایت فرمود(مطهری،104:1366-108).
در جایی دیگر میفرماید: بعثه و الناس ضلال فی حیری و حاطبون(خابطون)فی فتنی قد استهوتهم الأهواء و استزلتهم الکبریاء و استخفتهم الجاهلیی الجهلاء،حیاری فی زلزال من الأمر و بلاء من الجهل،فبالغ صلی الله علیه و آله فی النصیحی،و مضی علی الطریقی،و دعا إلی الحکمی و الموعظی الحسنی(خطبة 231)؛خداوند پیامبر اسلام را هنگامی مبعوث فرمود که مردم در حیرت و سرگردانی بودند،در فتنهها به سر میبردند،هوی و هوس بر آنها چیره شده و خودبزرگبینی و تکبر به لغزشهای فراوانشان کشانده بود و نادانیهای جاهلیت پست و خوارشان کرده و در امور زندگی حیران و سرگردان بودند،و بلای جهل و نادانی دامنگیرشان بود،پس پیامبر صلی الله علیه و آله در نصیحت و خیرخواهی نهایت تلاش را کرد و آنان را به راه راست راهنمایی و از راه حکمت و موعظة نیکو،مردم را به خدا دعوت فرمود."