چکیده:
بررسی ابعاد گوناگون حقوق مردم و حقوق حاکم در اندیشه اسلامی همواره از دغدغه های
جدی اندیشمندان اسلامی بوده است مقاله حاضر ضمن بررسی سیاست دادمدارانه و سیاست
حکومت مدارانه, حقوق متقابل مردم و حاکم را تحلیل می کند.
خلاصه ماشینی:
"5. خصلت هایی که حاکم باید دارا باشد بجاست برخی از خصلت های که در مبانی اسلامی برای حاکم بیان شد مطرح کنیم; از آن جمله است: 1 ـ حسن اداره به این که نه سخت گیر باشد و نه آسان گیر; 2 ـ پرهیز از منت گزاری بر مردم; 3 ـ قرار ندادن دشواریها و بارگران را بر دوش مردم; 4 ـ داشتن تفاهم و تبادل نظر با مردم در مسائل نظری; 5 ـ مشورت با افرادی که می توانند او را در اجرای برنامه ها یاری دهند; 6 ـ پرهیز از انتقام جویی و در پیش گرفتن عفو و گذشت که حضرت فرمود: ((اذا قدرت علی عدوک فاجعل العفو عنه شکرا للقدره علیه; هرگاه بر دشمنت دست یافتی, پس بخشش و گذشت از او را شکر و سپاس توانایی بر او قرار ده)); 7 ـ پذیرش عذر مجرمان در شبهه ها; 8 ـ تإنی در امور و پرهیز از شتاب زدگی در کارها و بی باکی که عدم رعایت این خصلت حکومت را به خطر نزدیک و جامعه را گرفتار فتنه ها و هیاهوها و تشویش ها می کند; 9 ـ دوری از افراد سخن چین و بخیل و حسود و بد سیرتانی که برای بد نشان دادن صاحبان نظر و اندیشه می کوشند; 10 ـ داشتن پیوند با صاحب نظران دین دار, زیرا آنان از دعوت کنندگان به نیکویی ها هستند; 11 ـ برخوردار کردن افراد از مزایا و وظایف اجتماعی به میزان کارآیی و شایستگی شان; وظایفی که باید حاکم در جامعه رعایت کند: 1 ـ خود داری از مردم آزاری و تجاوز به حقوق آنها هر چند به کوچک ترین چیز; 2 ـ جلوگیری از ظلم و ستم بر مردم و سعی و کوشش در احقاق حق صاحبان آن."