چکیده:
همگان حافظ را سرچشمهء الهام گوته-شاعر نامدار آلمان-میدانند.در اینباره، مقالههای بسیاری نگاشته شده،ولی نکتهء مهم در این زمینه،تأثیر دیگر سخنوران بزرگ پارسیزبان بر گوته است.سالها پیش از ترجمهء هامر-پورگشتال از دیوان حافظ،آدام اولئاریوس،فرستادهء دربار اشلزویگ-هولشتاین به اصفهان عهد صفوی-گلستان سعدی را به آلمانی ترجمه کرده بود و این ترجمه نهتنها بر گوته، بلکه بر بسیاری از شاعران و نویسندگان آلمانی زبان تأثیر نهاد.این تأثیرپذیری گاه همچون غزلهای حافظ بر صور خیال و خیالبندیهای گوته تأثیر نهاده و گاه شاعر آلمانی سخن سعدی را بیکم و کاست آورده است.هدف از نگارش مقالهء حاضر،یادآوری برخی از این ویژگیها و در عین حال،اهمیت ترجمهء گلستان سعدی به زبان آلمانی است.
خلاصه ماشینی:
"تردیدی نیست که گوته ترجمهء اولئاریوس از گلستان سعدی را به خوبی میشناخته،زیرا در فهرست کتابخانهء وایمار،گوته در دهم ژانویهء 5181،این کتاب را امانت گرفته است(گوته،0831: 52)و خود در یادداشتها و مقالات برای درک بهتر دیوان غربی-شرقی دربارهء سعدی مینویسد: [سعدی]متولد شیراز است؛در بغداد به کسب علم میپردازد و در جوانی از نامرادی عشق،زندگی ناآرام درویشان را در پیش میگیرد.
(گوته،3831:901) این درست ترجمهء همان کلام سعدی است که: هر که آمد عمارتی نو ساخت رفت و منزل به دیگری پرداخت وان دگر پخت همچنین هوسی وین عمارت به سر نبرد کسی (گلستان،1831:25) تردیدی نیست که گوته این کلام را از ترجمهء اولئاریوس دریافته است،زیرا همانگونه که پیشتر گفتیم،گوته هنگام نگارش دیوان غربی-شرقی ترجمهء گلستان را از کتابخانهء وایمار به امانت گرفته بود."