چکیده:
در این مقاله به بحث و بررسی پیرامون تضامن قراردادی بین بدهکاران(تضامن منفی)و
آثار آن پرداخته شده است.مقصود از تضامن قراردادی بین بدهکاران آن است که چند نفر
بدهکار جزء در برابر طلبکار تعهد مینمایند که هر یک از آنها مدیون تمام بدهی بوده
و طلبکار میتواند برای دریافت تمام دین خود به هر یک از آنها رجوع نماید. همچنین
در صورت عدم وصول طلب وی میتواند به سایر بدهکاران مجتمعا یا منفردا رجوع
نماید.صورت دیگر از تضامن، قراردادی تحت عنوان تضامن بین طلبکاران یا تضامن مثبت
است که به موجب آن چند نفر طلبکار جزء به موجب قراردادی فیمابین خود با بدهکار شرط
مینمایند که هر یک میتواند برای دریافت تمام طلب به بدهکار رجوع نماید.این نوع
تضامن علیرغم سودمندی آن در حقوق ایران بر مبنای ضمان عقدی و تضامن قابل توجیه زیرا
تضامن با ذمه و پذیرش
تعهد، ملازمه داردو تضامن نوع اخیر(مثبت)بیشتر با وکالت در وصول
قابل توجیه است و در عمل به ندرت اتفاق میافتد، لذا در این مقاله به بحث و بررسی
پیرامون تضامن قرار دارد منفی پرداخته میشود.تضامن قراردادی منفی بر سه رکن اساسی استوار است:1-وحدت موضوع2-تعدد
رابطه3-نمایندگی متقابل.که هر یک از این ارکان آثار خاص خود را دارد.تضامن
قراردادی ناشی از اراده است و به موجب یک قرارداد یا شرط ضمن قرارداد به وجود
میآید.تضامن قراردادی در حقوق ایران با توجه به مقررات ماده 10 قانون مدنی قابل
توجیه است. این مقاله در یک مقدمه و دو گفتار ارائه میشود.
خلاصه ماشینی:
"است و جنبه وضعی و قراردادی و فرضی و اعتباری دارد و با واقع و نفس الامر سروکاری ندارند 1 از اینها گذشته به فرض که بپذیریم قراردادی که مفید ضم ذمهبهذمه است در قالب عقد ضمان جای نمیگیرد، آیا بدان معناست که اینعقد باطل است؟لذا به نظر میرسد که این نوع استدلال ناشی از اعتقاد به توقیفیت عقود در عقود معینه است که امروزه مورد پذیرش قرار نمیگیرد، و با توجه به ماده ده قانون مدنی و مقررات مواد 190 به بعد قانون مدنی، باید بر آن بود که هر عقدی که واجد شرایط مذکور باشد صحیح است لذا میتوان گفت این قرارداد(تضامن)یک عقد عقلائی است و چون دلیلی بر بطلان آن نیست پس صحیح و لازم الاتباع است و از عمومات ادله عقود مثل:اوفوا بالعقود و المؤمنون عند شروطهم.
م )و لبنان (م 23 قانون تعهدات قرار دادها)برای تضامن شمرده شده است لیکن در حقوق انگلیس یک تفاوت وجود دارد و آن اینکه بین دو نوع تعهد باید قائل به تفکیک شد یکی تعهدات tniOj که همه افراد طرف تعهد(متعهدین)به یک تعهد ملتزم هستند و انجام تعهد توسط یکی از آنان ذمه همه را بری میسازد؛اما کلیه آثار تعهد تضامنی در حقوق فرانسه و امثال آن را ندارد، لذا اگر علیه یک بدهکار طرح دعوی شود و حکمی صادر گردد ولو آنکه بر فرض به دلیل اعسار بدهکار حکم استیفاء نشود، طلبکار حق طرح دعوی علیه بدهکار دیگر را از دست میدهد."