چکیده:
دسترسی و برقراری ارتباط با محتوای هرنظام رایانهای اطلاعاتی،نیازمند محیطی است که این ارتباط را برقرار کند.این محیط،"محیط رابط"یا"رابط کاربر"نام دارد که تنها بخشی از یک نظام اطلاعاتی است که کاربر میبیند و از طریق آن با نظام ارتباط برقرار میسازد.رابط کاربر در نظامهای اطلاعاتی اهمیت زیادی دارد،زیرا منتقلکنندهء اندیشه و فکر طراح،نشاندهندهء ساختار و ارتباط اطلاعات موجود در نظام،و دسترسپذیرکنندهء اطلاعات برای کاربران است.از این رو،متخصصان اطلاعرسانی باید به طراحی رابط کاربر توجه بیشتری کنند و در فرایند طراحی آن برخی ملاحظات اساسی را در نظر بگیرند.از مهمترین این ملاحظات میتوان به شناخت جامعهء استفادهکننده،شناسایی وظایف نظام اطلاعاتی،کارکرد و اهمیت عناصر،و ویژگیهای رابط کاربر اشاره کرد.در این مقاله صفحهء نمایش اطلاعات، زبان محیط رابط،پیامهای نرمافزار،امکانات کمک و راهنمایی،سرعت پاسخگویی، قابلیت استفاده،سادگی و کاربرپسند بودن،موقعیتنمایی،امکان تعامل مستقیم میان کاربر و پایگاه،و ویژگی زیباشناختی رابط کاربر بررسی میشود.
خلاصه ماشینی:
"برای نمونه،شایرز و اولزاک22از پیشگامان این بحث،معیارهای زیر را برای طراحی صفحهء نمایش اطلاعات نظامهای اطلاعاتی(مانند فهرستهای رایانهای)برمیشمارند: -صفحهء ایدهآل باید ظاهری منظم،آراسته و خلوت داشته باشد و از قواعد طراحی بصری مناسب تبعیت کند که این قواعد عبارتند از:تعادل23،تقارن24،صرفهجویی در فضا25و توالی درست26؛ -استفاده از حد اکثر سی درصد حوزهء نمایش اطلاعات؛ -استفاده از حد اکثر شصت کاراکتر در هرخط؛ -استفاده از فاصلههای خالی(بدون نوشته)میان بخشها و یا پارگرافها؛ -قرار گرفتن متن در مرکز صفحه نمایش؛ -استفاده از مکانهای توصیه شده برای انواع مختلف اطلاعات مثلا اطلاعات مربوط به جست و جو در بالای صفحه،نتایج جست و جو در وسط صفحه،و آنچه که در مراحل بعدی باید انجام شود در پایین صفحه؛ -استفاده از فونتها و علائم نقطهگذاری استاندارد؛ -استفاده از ابزارهای جلب توجه کننده مانند کاراکترهای چشمکزن،استفاده از (22).
از نظر عملکرد محیط رابط،باید دید که کدام یک از این امکانات در اختیار کاربر قرار گرفته و هرکدام از امکانات چگونه میتواند مورد استفاده قرار گیرد؟تا چه میزان استفاده از آنها ساده و عملی است؟و آیا هریک از این امکانات،عملی را که باید انجام دهد انجام میدهد؟مراحل دستیابی به اطلاعات دستیابی به اطلاعاتی که کاربر نیاز دارد و برای دریافت آن به پایگاه مراجعه میکند، باید با طی مراحل کوتاه و در حداقل زمان صورت گیرد.
این طراحان باید حوزهء کاری نظام رایانهای مورد نظر را شناسایی کنند و با استفاده از الگویی خاص مانند الگوی شیء-عمل نقشهء عملیاتی آن حوزه را رسم و رابط کاربر را با توجه به آن طراحی کنند."