خلاصه ماشینی:
"پسمواردی وجود دارد که در شرع اسلام از قلب اسم برده شده و مراداز آن همان حقیقت انسان و روح و روان آدمها میباشد و قلب موجوددر سینه انسانها به عنوان یک جسم گلابیشکل، مظهر و متکای اصلینفس انسانی بشمار میرود چنانکه در روایتی از رسول خدا(ص)چنینوارد شده است: «ان فی جوف ابن آدم لمضغه اذا صلحت صلح بهاسایر الجسد و اذا فسد فسدت بها الجسد الا و هی القلب» (9) .
چنانکه خوانندگان گرامی ملاحظه میفرمایند، صفات متعددی ازویژگیهای نفس انسانی از قبیل حکمت، طمع، حرص و غضب و رضا و ترسو افراطکاری و غیر اینها به قلب نسبت داده شده و دلیل بر اینکه رابطه نزدیکی بین نفس و انسان و قلب او وجود دارد، و درقرآن مجید نیز آیاتی وارد شده است که مراد از قلب در این آیاتهمان نفس انسانی میباشد چنانکه مرحوم استاد علامهطباطبائی(ره) در تفسیر آیه زیر چنین مینویسد: (لا یواخذکم الله باللغو فی ایمانکم و لکن یواخذکم بما کسبتقلوبکم و الله غفور رحیم) (10) .
از این آیات و نظیر اینها که در قرآن فراوان وارد شده است،معلوم میگردد که محل معارف همان قلب است و در نتیجه، قلب محلارادههای انسانی است زیرا اراده، مشروط به علم است، و حال کهقلب محل علم و اراده است پس فاعل آن دو نیز قلب میباشد درنتیجه مخاطب و مورد ثواب و عقاب همان قلب و افعال مربوط به آنمیباشد که رابطه نزدیکی با نفس انسانی پیدا میکند غیر از آیاتبالا، اخبار و ادعیه زیاد معتبری وجود دارد که از اهمیت قلب درمیان اعضاء و جوارح انسانی و رابطه نزدیک ایمان و عقیدهانسانها با قلب و چگونگی آنها گفتگو به میان آورده است چنانکهدر ادعیه منقول از رسول خدا چنین میخوانیم: «یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک» (45) ."