چکیده:
با بررسی تألیفات اندیشمندان و بزرگان هر عصر، میتوان موضوعات مورد توجه قرار گرفته آن عصر را دریافت چرا که در هر مقطعی از تاریخ به جهت اوضاع و شرایط حاکم بر آن مقطع، برخی موضوعات مورد توجه مؤلفان قرار گرفته و رشته تألیفات آنان را به سمت خود کشانده است و عصر قاجار نیز از این امر مستثنی نبوده و با اندکی تأمل در سمت و سوی تألیفات این عصر میتوان به خوبی دریافت که موضوع مهدویت به جهت بروز اندیشههای انحرافی در ایران و سایر بلاد اسلامی از مباحث مهم و مورد توجه اندیشمندان مسلمان اعم از شیعه و سنی بوده که کثرت کتب تدوین شده درباره مهدویت در عصر قاجار خود گویای این حقیقت میباشد که این نوشتار در صدد بیان همین مهم میباشد.
Having investigated writings and compilations of the authorities، writers of every era or historical period، we can find out and understand which subjects have been the most important for them to deal with or deliberate over. This is because some special matters were considered more necessary or essential for the great thinkers to study and write about according to some particular conditions or circumstances present in the situation ruling that period. It was why the collection of materials would be attracted toward the direction of such important things.
This is of no exception about the Qajar period of ruling Iran، during which we may come across some compilations about Mahdism. Deliberating over many writings، we will immediately see that Madism has been taken into account، being discussed much but unfortunately situated at a position for many deviational thoughts too، not only in our country but also in other Islamic lands.
Mahdism، at the time of Qajars، was one of the most Important subjects to be discussed and investigated by Muslim thinkers whether Shiites or Sunnites everywhere. The great number of books written and published by some authors of this time about Mahdism indicates the fact that the subject was of real importance to be put into consideration. Now، the following article is going to elaborate upon such a point here.
خلاصه ماشینی:
"نجمالثاقب، نوشته حاج میرزاحسین طبرسی نوری (درگذشته 1320قمری)؛ نویسنده بزرگوار، این کتاب را به امر میرزای شیرازی بزرگ نوشته و آن را در دوازده بخش تنظیم کرده و از اسامی و القاب، شمایل و اوصاف، احادیث، تشرف یافتگان، وظایف شیعیان در دوران غیبت و اوقات ویژه آن حضرت(، یاد کرده است 13 از آثار دیگر وی درباره مهدویت به جنۀالمأوی و کشف الاستار عن وجه الغائب عن الابصار میتوان اشاره کرد.
اسرار العقائد، نوشته سیدابوطالب بن سید محمدهاشم حسینی شیرازی (درگذشته پیرامون 1345قمری)؛ 3 جلد اول این کتاب درباره عقاید است و جلد دوم به حضرت بقیۀالله( میپردازد.
وی این کتاب را در چهار جلد به شرح زیر نوشته است: جلد اول: بحث روایتی پیرامون ضرورت وجود مقدس امام زمان(؛ جلد دوم: خروج دجال و دیگر علایم ظهور؛ جلد سوم: تولد، غیبت و ظهور حضرت حجت(؛ جلد چهارم: اثبات قائمیت و رد بر قادیانی.
1 عالمان عصر قاجار نیز بنابه همدوره بودن با این واقعه، برای اثبات وجود مبارک حضرت حجت( و رد یاوهسراییهای صاحب قصیده، آثاری را با عنوان ردیه بر قصیده بغدادیه نوشتهاند که از آن جمله به موارد زیر میتوان اشاره کرد: الف) الرد علی القصیدة البغدادیۀ، نوشته سید علیمحمود امین عاملی (درگذشته 1328قمری)؛ 2 ب) الرد علی القصیدۀ البغدادیۀ، نوشته شیخ عبدالهادی بن جواد بغدادی همدانی (درگذشته 1333قمری)؛ 3 ج) الرد علی القصیدۀ البغدادیۀ، نوشته شیخمحمدباقر بهاری همدانی (درگذشته 1333قمری)؛ 4 د) الرد علی القصیدۀ البغدادیۀ، نوشته سیدرضا بن سیدمحمد هندی (درگذشته 1362قمری)؛ 5 هـ) کشف الاستار عن وجه الغائب عن الابصار(، نوشته میرزا حسین طبرسی نوری (درگذشته 1320قمری)."