چکیده:
فروپاشیشوروی به ظهور کشورهایی از جمله فدراسیون روسیه در نظام بین الملل منجر شد که با مسئله انطباق با واقعیتهای جدید،باز تعریف جایگاه و بازبینی رویکردهای سیاست خارجی خود در هردو محیط داخلی و خارجی مواجه شدند. مهمترین ویژگی محیط داخلی سیاست خارجی روسیهء پس از شوروی،متنوع شدن بازیگران اعم از نهادی،مدنی و نقشی و منافع آنها در این حوزه بود.فرآیند تصمیمسازی سیاست خارجی در دههء 1370/1990 تحت تاثیر این تحول دچار«هرج و مرج کثرتگرایانه»و«سیاستزدگی»شد.از آغاز ریاستجمهوری پوتین تحولی مثبت در سیاست خارجی روسیه،از آرمانگرایی به واقعگرایی،از بیثباتی به ثبات نسبی و از رهیافتهای غیر عقلایی به عقلایی صورت پذیرفته سات.سوال اصلی این مقاله:عواملی مؤثر در بهینه شدن فرآیند شکلگیری اجماع داخلی و سازگاری خارجی چیست. مفروض ما این است که رویکرد عملگرایانه پوتین بیشترین تأثیر را در این زمینه داشته است.در این نوشتار با روش توصیفی-تحصیلی به این پوال پاسخ داده شده است.
خلاصه ماشینی:
"هرچند تحلیلگران احزاب فعلی روسیه را به لحاظ دیدگاهها و گرایش سیاست خارجی آنها در شش گروه عمدهء انزواگرایی جدید63(فعال و محدود)73،احیاگرایی83،غربگرایی، چندجانبهگرایی93و گزینشگرای عملگرا04تقسیم میکنند،14اما احزاب به واسطهء ضعفهای باز گفته و آگاهی به توان اندک تأثیر خود بر روندهای سیاست خارجی عمدا به موضعگیریهای کلی همچون حمایت از ایدهء«روسیه به عنوان یک قدرت بزرگ»،«روسیه به عنوان یک عضو قابل احترام جامعهء بین الملل»،«روسیه به عنوان یکی کشور تأثیرگذار»و نیز تأیید تصمیمات و سمتگیریهای دولت در این حوزه بسنده میکنند.
پوتین با درکی صحیح از این ضعف مهمترین هدف دولت خود را نوسازی اقتصادی و مهمترین اولویت سیاست خارجی را کسب و افزایش منافع اقتصادی اعلام و با تأکید بر تلاش هرچه بیشتر برای همگرایی روسیه با اقتصاد جهانی بر سه اصل تأکید کرد؛ 1-حمایت از منافع اقتصادی روسیه در خارج از مرزها 2-مقابله با به حاشیه رانده شدن روسیه از اقتصاد جهانی 3-مشارکت و فعالیت در نهادهای اقتصادی بین المللی111 او به این آگاهی رسیده که فرآیند رشد اقتصادی مستلزم برنامهای بلندمدت و وابسته به اصلاحات و تغییرات ساختاری به ویژه متنوعسازی تولیدات،کاهش وابستگی آن به درآمدهای بخش انرژی و تسریع در توسعهء تکنولوژیهای پیشرفته است.
روسیه در دورهء پوتین تلاشهای زیادی برای ارتقاء منزلت سیاسی خود در عرصهء بین الملل از طریق مشارکت گسترده در نهادهای منطقهای و بین المللی،پیگیری دیپلماسی فعال در رابطه با سایر کشورها،تأکید بر نقش و موقعیت خود به عنوان یکی از اعضاء شورای امنیت سازمان ملل در دستور کار قرار داده است."