خلاصه ماشینی:
"وقعه نهروان جعفر سبحانی تظاهرات ننکین خوارج و بزرگواری امام ع واژه"خوارج"از واژههای متداولی است که در علم کلام و تاریخ زیاد بکار میرود،و در فرهنگ عربی،این واژه در ورد شورشیان بر حکومتها استعمال میشود و"خوارج"گروهی را میگویند که بر دولت وقت بشورند و آن را قانونی ندانند ولی در اصطلاح علما کلام،و تاریخ،اقلیتی از سربازان علی(ع)را مینامند که به خاطر پذیرفته شدن مساله حکمیت ابو موسی و عمرو عاص،حساب خود را از امام جدا کردند،و شعار خود را جمله"ان الحکم الا لله"قرار دادند و این شعار بهطور ثابت در میان آنان باقی ماند.
امام:شیطان عقل شما را ربوده است از عذاب خدا بپرهیز در این دنیائی که برای آن نبرد میکنید سودی نیست در این موقع هردو نفر محضر امام را با دادن شعار"لا حکم الا لله"ترک گفتند2 2-اعتراض به حکومت یا اعراض از جماعت اقامه نماز با جماعت یک تکلیف استحبابی است و تخلف از آن گناه نیست، ولی وضع در آغاز اسلام به گونهای دیگر بود،عدم شرکت در آن به صورت متوالی نشانه اعتراض به حکومت و نفاق و دوروئی بود از این جهت در روایات اسلامی تاکید بر اقامه نماز با جماعت شده است که فعلا مجال نقل آنها نیست3 خوارج با حضور در مسجد و عدم شرکت در نماز امام،مخالفت خود را اظهار میداشتند و به هنگام اقامه نماز به دادن شعارهای تند میپرداختند.
باز روزی امام در مسجد مشغول سخنرانی بود،یک نفر از خوارج شعار داد و توجه مردم را به خود جلب کرد امام فرمود:"الله اکبر"کلمه حق یراد به باطل"سخنی حق است ولی از آن معنی غیر صحیح قصد شده است سپس افزود اگر سکوت کنند با آنان بسان دیگر معامله میکنیم،و اگر سخن بگویند پاسخ میگوئیم،و اگر شورش نمایند نبرد میکنیم."