چکیده:
هدف این مطالعه ارزیابی نقش رشد بهرهوری کل عوامل،نیروی کار و موجودی سرمایه فیزیکی در رشد بخش صنایع و معادن اقتصاد ایران با استفاده از تابع تولید در طول برنامه سوم،چهارم و پنجم(1342-1356)قبل از انقلاب اسلامی و برنامه اول،دوم و سوم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(1368-1383)میباشد.یافتههای اصلی به شرح زیر میباشد: الف.منابع رشد بخش صنایع و معادن اقتصاد ایران طی دوره 1342-1356 به ترتیب موجودی سرمایه فیزیکی،نیروی کار و بهرهوری کل عوامل میباشد. ب.منابع رشد بخش صنایع و معادن اقتصاد ایران طی دوره 1368-1383 به ترتیب موجودی سرمایه فیزیکی،بهرهوری کل عوامل و نیروی کار میباشد. ج.نرخ رشد بهرهوری نیروی کار،نرخ رشد بهرهوری موجودی سرمایه فیزیکی،نرخ رشد بهرهوری کل عوامل و نرخ رشد بخش صنایع و معادن اقتصاد ایران طی دوره(1342-1383) دارای نوسانات شدید است.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین میتوان بیان داشت میانگین نرخ رشد ارزش افزوده بخش صنایع و معادن در طول برنامههای اقتصادی قبل از انقلاب اسلامی همواره بالاتر از میانگین نرخ رشد ارزش افزوده بخش صنایع و معادن در طول برنامههای بعد از انقلاب اسلامی(بیش از 2 برابر)بوده است که این امر میتواند ناشی از خروج قابل توجه سرمایه از کشور،تغییر نظام مدیریتی،تحریف قیمتهای نسبی عوامل به دلیل اتخاذ سیاستهای ناصواب اقتصادی،هزینههای ناشی از تبعات جنگ تحمیلی،افزایش بیرویه جمعیت،نوسانات درآمدهای ارزی ناشی از فروش نفت،بیثباتی اقتصاد کلان،عدم تخصیص بهینه منابع و...
بالا بودن نرخ رشد ارزش افزوده بخش صنایع و معادن در دوران قبل از انقلاب اسلامی ناشی از رشد قابل توجه موجودی سرمایه فیزیکی این بخش بوده است و در ضمن بخشی از نرخ رشد بالای ارزش افزوده بخش صنایع و معادن در طول برنامه اول توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران نیز ناشی از استفاده از ظرفیت خالی فعالیتهای صنعتی به دلیل شرایط ورود مواد اولیه،واسطه و سرمایهای در طول جنگ تحمیلی بوده است.
نکته شایان ذکر دیگر این است که دلیل پایین بودن نرخ رشد بهرهوری کل عوامل در طول برنامههای اقتصادی قبل از انقلاب اسلامی نسبت به برنامههای توسعه بعد از انقلاب اسلامی ناشی از رشد قابل توجه سرمایهگذاری فیزیکی و پایین بودن سهم نیروی انسانی دارای تحصیلات دانشگاهی در دوران قبل از انقلاب اسلامی نسبت به برنامههای توسعه بعد از انقلاب اسلامی میباشد و در ضمن وزن قابل توجهی از میانگین نرخ رشد نسبت بهرهوری کل عوامل این بخش در طول برنامههای توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ناشی از کاهش نرخ رشد سرمایهگذاری و در نتیجه کاهش سهم رشد موجودی سرمایه فیزیکی در رشد ارزش افزوده بخش صنایع و معادن بوده است."