چکیده:
شبکههای اجتماعی از مهمترین و مدرنترین ابزارها و رسانههای ارتباط جمعیاند.نقش جدی و تأثیرگذار این گونه پایگاههای اینترنتی در اطلاعرسانی سریع و گسترده،جایگاه ویژهای را برای این دسته از پایگاهها به وجود آورده است. یکی از پیامدها و نتایج مهم حضور و مشارکت کاربران در این شبکهها،فراهمآوری زمینه حرکتهای جمعی و بحرانها و یا در نقطه مقابل،مهار آن است.این نوشتار،ضمن تبیین جایگاه ویژه شبکههای اجتماعی از این منظر،به بیان نمونههایی از این قبیل تأثیرگذاریها میپردازد و در پایان نیز به تأثیر شبکههای اجتماعی در حوادث سیاسی پس از انتخابات دهم ریاستجمهوری در ایران اشاره مینماید.
خلاصه ماشینی:
مطابق آمار اعلامشده توسط شرکت تحقیقاتی«هیت ویزا»5 شبکه اجتماعی فیس بوک به تنهایی،70,7 درصد از ترافیک آنلاین وب در سراسر ایالات متحده آمریکا را در اختیار دارد و این در حالی است که سهم صفحه آغازین گوگل از این ترافیک به 40,7 درصد کاهش پیدا کرده است.
تقریبا میتوان گفت که بیشتر شبکههای اجتماعی مطرح در دنیا،از سوی مؤسسات مطرح و وابسته به ایالات متحده آمریکا تأسیس و حمایت شدهاند و سهم دیگر کشورها در ایجاد و توسعه جهانی شبکههای اینترنتی بسیار کم بوده است؛به طوری که کاربران در اقصی نقاط دنیا،رغبتی برای عضویت و فعالیت در شبکههای اجتاعی داخلی نداشتهاند.
تنها در صدر قرار گرفتن پایگاههای شبکههای اجتماعی و مراجعات چند صد میلیونی کاربران به آنها نیست که سرمایهداران را به سرمایه گذاری روی این شبکهها تشویق مینماید،بلکه برد بسیار بالا و نقشآفرینی و ایجاد حرکتهای راهبردی و دارای منافع سیاسی، اقتصادی،اجتماعی و تبلیغاتی این گونه از پایگاههای وب دویی است که دستاندرکاران را به سوی خود میکشاند.
البته گرایشهای متفاوتی در این پژوهشها مشاهده میشود؛ از طرفی بعضی از محققان به تمجید از آثار مثبت این گونه شبکهها در اجرای پروژه استعماری«گسترش دموکراسی»پرداختهاند و از سوی دیگر،شاهد مطالب متعدد و متنوعی در زمینه آثار زیانبار اجتماعی و فرهنگی این به اصطلاح خدمات مجازی در جوامع -حتی جوامع غربی-هستیم؛به طوری که در روزهای اخیر از آثار زیانبخش فیس بوک به عنوان مطرحترین شبکه اجتماعی اینترنتی در ایجاد فضای غیر بهداشتی در روابط جنسی در انگلستان نیز سخن به میان آمده است؛هرچند بیشتر انتقاداتی که علیه شبکههای اجتماعی سازمانیافته،صورت میگیرد،متوجه عملکرد آنها در ارائه اطلاعات شخصی و تجاوز به حریم خصوصی افراد است.