چکیده:
برخی کیفیات محسوس را کیفیات اشیای بیرونی می دانند؛ برخی از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما در ادراک حسی به طور مستقیم و بی هیچ واسطه ای از این کیفیات مطلع می شویم و برخی دیگر از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما به واسطه امور دیگری به این کیفیات علم پیدا می کنیم. برخی دیگر هم کیفیات محسوس را کیفیات خود ذهن یا حس می دانند. در این مقاله نشان داده می شود که ابن سینا طرفدار تقریر خاصی از واقع گرایی نامستقیم است؛ یعنی این دیدگاه که کیفیات محسوس کیفیت های اشیای بیرونی اند و مدرک به واسطه صورت های انتزاعی خاصی از آنها مطلع می شود.
Some philosophers take sense qualities to be the qualities of external objects. According to some proponents of this view، we are aware of these qualities in our perception without any medium، while others believe that we are aware of these qualities by being aware of things that mediate between us and the external objects. However، others take these qualities to be qualities of the mind. In this paper، I will show that Avicenna subscribes to a particular version of indirect realism; the view that takes sense qualities to be the qualities of external and the subject becomes aware of these qualities by being aware of their abstract forms.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله به منظور صورتبندی دقیقی از دیدگاه ابن سینا از این مسئله بحث خواهیم کرد که از نظر او،کیفیات محسوس کیفیتهای اشیای بیرونیاند یا کیفیاتهای خود ادراکات حسی و این که او ادراک اشیای بیرونی را مستقیم و بیواسطه میداند یا معتقد است که ما به واسطۀ صورتهای ذهنی از اشیاء مطلع میشویم،اما پیش از آن-برای این که دیدگاه ابن سینا را به دقت صورتبندی کنیم-ابتدا باید نقدهای او را به برخی از دیدگاههای پیش سقراطی درباره ادراک حسی بررسی کنیم تا بتوانیم تصویر بهتری از دیدگاه ایجابی او درباره ادراک حسی به دست دهیم.
این دیدگاه با واقعگرایی مستقیم آنطور که در مباحث معاصر مطرح میشود،تفاوت جدی دارد؛زیرا تقریر معاصر واقعگرایی مستقیم کنار گذاشتن وسایطی را در نظر دارد که شخص ابتدا از آنها مطلع میشود و از طریق آنها به اشیا و ویژگیهای بیرونی پی میبرد؛واسطههایی همچون دادههای حسی یا بازنمایی ذهنی مواردی از این دست هستند،اما در تقریر پیش سقراطی از واقعگرایی مستقیم،مقصود از واسطه اشیای بیرونیای مانند نور و هوا است که موجب انتقال محسوسات به اندام حسی میشوند.
این که ابن سینا در خصوص کیفیت شنیداری متوجه عمق مشکل شده است،شاید از این جهت باشد که تصور وجود خارجی صوت به صورت عارض بر یک موضوع خاص دشوار است؛یعنی به سختی میتوان تصور کرد که صوت در خارج وجود داشته باشد؛چرا که اساسا ویژگی پایداری نیست تا در موضوع خاصی یافت شود و از همین روست که وجود صوت بدون ادراک کنند صوت به لحاظ شهودی پذیرفتنی به نظر میرسد؛اگر کسی نباشد که صدایی را بشنود،چه معنایی دارد که صوت وجود داشته باشد،اما در مورد کیفیت دیداری چنین نیست،زیرا کیفیت حسی قرمزی-برای مثال-میتواند بدون این که ادارک شود،وجود داشته باشد."