چکیده:
هدف اصلی این مقاله، بررسی نقش سیاست مالی در تثبیت اقتصادی ایران، طی دوره 1353‐1386 است. برای رسیدن به این هدف، نخست ماهیت کینزی یا غیر کینزی بودن سیاست مالی، بررسی و سپس جهت حرکت ادواری آن تعیین شده است. نتایج این مقاله، بیانگر آن هستند که سیاست مالی ایران در دوره بررسی شده، ماهیت کینزی داشته، اما همواره موافق ادوار تجاری اعمال شده است. این نتایج نشان می دهند که سیاست مالی نه تنها نقش موثری در تثبیت اقتصادی نداشته اند بلکه عاملی در جهت افزایش نوسان های اقتصادی بوده اند.
خلاصه ماشینی:
"اگر با افزایش مخارج دولتی وکاهش مالیات(سیاست مالی انبساطی)،مصرف خصوصی به دلیل افزایش درآمد قابلتصرف،زیاد شد،میتوان گفت که سیاست مالی ماهیت کینزی داشته و در غیر این صورتماهیت غیرکینزی خواهد داشت.
مخارج دولتی و مصرف خصوصی همانند رابطۀ شمارۀ(14)،مقدار برارزششده1درآمدقابل تصرف به عنوان تغییرات پیشبینیشدۀ آن در نظر گرفته شده است(تاگالاکیس،2008،ص 1492،1502-1506): (14)(به تصویر صفحه مراجعه شود) همچنین تکانههای مالی به وسیله برآورد معادلات شمارۀ(15)و با محاسبۀ جملههایپسماند معادلات محاسبه میشود(پروتی،1999،ص 19).
جهت حرکت ادواری سیاست مالی،معمولا به دو روش تعیین میشود: الف)گروهی از محققان،نرخ رشد مخارج مصرفی دولت(به عنوان شاخص حرکتادواری سیاست مالی)3و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی واقعی(به عنوان شاخص ادوارتجاری)را در نظر گرفته و با برآورد ضریب همبستگی میان این دو متغیر یا ضریبهمبستگی بین دادههای روندزداییشده آنها،4جهت حرکت ادواری سیاست مالی را تعییننمودهاند.
1 نتایج به وضوح نشان میدهند که سیاست مالی در ایران طی سالهای 1353-1386،ماهیت کینزی داشته است؛زیرا تکانۀ مخارج دولتی در شرایط خوب و بد اقتصادی،باعثافزایش مصرف خصوصی شده است.
همچنین این نتایج نشان میدهند که ضریب همبستگی r بین دو متغیرنرخ رشد تولید ناخالص داخلی واقعی و نرخ رشد مخارج مصرفی دولتی در همه موارد،مثبت است و میتوان نتیجه گرفت که سیاست مالی،رفتار موافق ادواری داشته است.
جدول 5:نتایج برآورد ضریب همبستگی r و ضریب ?B (منبع:یافتههای تحقیق) (به تصویر صفحه مراجعه شود) تلاشهای بسیاری از سوی اقتصاددانان برای توجیه پدیده موافق ادواری بودن سیاستمالی صورت گرفته است."