چکیده:
برای شناسایی شاخص جایگزین به جای شاخص های اقلیمی ارزیابی و پایش خشک سالی ها، آمار بارش ماهانه دوره رشد (مارس تا سپتامبر) ایستگاه های هواشناسی استان اصفهان و تصاویر ماهواره NOAA در دوره آماری 1997 تا 2003 تهیه و پردازش شدند. از آمار بارش شاخص SPI و از تصاویر ماهواره ای شاخص NDVI محاسبه و استخراج شدند. نواحی پوشش گیاهی استان از روی نقشه کاربری، اراضی به صورت مراتع غنی، متوسط، و فقیر تعیین شدند. در بین دوره های زمانی مختلف، شاخصSPI ، دوره زمانی سه ماهه، همبستگی بالایی نشان داد و بقیه محاسبات بر اساس این دوره زمانی محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان داد که در همه ایستگاه ها و کل استان مقدار شاخص ها در ماه های بهار، یعنی مارس تا می، بالا بود و در ماه های تابستان از مقدار آن ها کاسته شد. در سطح استان اندازه شاخص ها در مراتع غنی بالا و در مراتع فقیر کاهش نشان می دهد. همبستگی بین شاخص ها نیز در همه ایستگاه ها قابل قبول بود، این مساله نشان داد شاخص پوشش گیاهی NDVI می تواند جایگزین مناسبی برای شاخص های اقلیمی در ارزیابی و پایش خشک سالی ها باشد. ارزش این شاخص در مناطقی که داده های هواشناسی بسیار پراکنده هستند و یا سری زمانی مرتب و مداوم ندارند بسیار بالا است.
خلاصه ماشینی:
"مطالعات جغرافیایی مناطق خشک سال اول،شماره چهارم،تابستان 1390 دریافت مقاله:89/12/15 تأیید نهایی:90/3/29 صص 16-1 بررسی امکان استفاده از شاخص پوشش گیاهی NDVI در تحلیلخشکسالیهای استان اصفهان محمد باعقیده*،استادیار گروه جغرافیا-دانشگاه تربیت معلم سبزوار بهلول علیجانی،استاد گروه جغرافیا-دانشگاه تربیت معلم تهران پرویز ضیائیان،استادیار گروه جغرافیا-دانشگاه تربیت معلم تهران کیده {IBبرای شناسایی شاخص جایگزین به جای شاخصهای اقلیمی ارزیابی و پایش خشکسالیها،آمار بارش ماهانهی دورهی رشد(مارس تا سپتامبر)ایستگاههای هواشناسی استان اصفهان و تصاویرماهواره NOAA در دورهی آمادی 1997 تا 2003 تهیه و پردازش شدند.
همبستگی بین شاخصها نیز در همهی ایستگاهها قابل قبول بود،اینمساله نشان داد شاخص پوشش گیاهی NDVI میتواند جایگزین مناسبی برای شاخصهایاقلیمی در ارزیابی و پایش خشکسالیها باشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) -3-انتخاب مناطق معرف جهت بررسی دقت و توان شاخص پوشش گیاهی در هماهنگی و تخمین شاخص اقلیمی SPI ،مناطقی بهعنوان مناطق معرف در سطح استان انتخاب شدند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) -4-بررسی روابط بین شاخصها به منظور تعیین قدرت کارآیی شاخص NDVI در مطالعهی خشکسالیها،همبستگی بین این شاخص وشاخص خشکسالی اقلیمی یعنی SPI محاسبه شد.
نواحی غربی استان اصفهان،همانگونه که در شکل 2 مشخص استدارای مراتع غنی است که ضرایب همبستگی بالاتری را بین شاخص SPI و شاخصهای پوشش گیاهیسبب شده است.
مقادیر نسبتا بالای NDVI محاسبه شده برای این محدوده،گویای وجود شرایط بارشی مناسب و پوشش گیاهی غنی استکه در شاخص SPI منعکس نشده است،و در واقع یکی از نقاط ضعف شاخص اقلیمی SPI در برابر شاخصماهوارهای محسوب میشود.
با این وجود مقادیر شاخص NDVI برآورد شده،بالاتر از متوسط منطقهو در حد ایستگاهها و مناطق پر بارش غرب استان است."