چکیده:
یکی از عوامل موفقیت و توسعه اسماعیلیه که به تاسیس یکی از
امپراتوری های بزرگ اسلامی با نام فاطمیان در قرن چهارم، در کش ورهای
مغرب و مصر انجامید، وجود سازمانی تبلیغ ی تبشی ری به نام
سازمان دعوت بود . این سازمان در طول حیات خود، دارای کارکردهای
زیادی از جمله تلاش برای تشکیل حکومت فاطمیان در مصر، تلاش برای
گسترش فرقه اسماعیلیه در اقصی نقاط جهان (در هند و سند )، کارکردهای
سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... بود . یکی از ارکان نهادهای آموزشی
فضاهای آن است.
این مقاله با بررسی فضاهای آموزشی، سه مساله اهداف، وظایف و کارکرد
این سازمان ر ا به عنو ان یک نهاد آموزشی فاطمیان مطالعه می کند .
مهم ترین مراکز و فضاهای آموزشی این سازمان؛ کتابخانه ها، دارالعلم ها،
دارالحکم هها، مساجد و قصرها می باشد، که در این نوشتار به بررسی سه
مساله پیش گفته در باره این مراکز پرداخته خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"4ابن هیثم خاطرهشیوههای تعلیم و تدریس داعی ملوسه«افلح»را در مجالس الحکمه چنین بیان میکند: من به سخنان او،هنگامی که به وظیفه دعوت کردن در میان زنان مشغول بود،گوش میکردم و میدیدم چگونه در مواعظ و خطبههای خود،به تلمیحات وتمثیلاتی متوسل میشود که عقل و هوش آنها بتواند آن را دریابد و این تمثیلاتآنها را تحت تأثیر قرار دهد.
نخست«وی با آنها مجلسی تشکیل میداد و در آن،از فضایل ظاهری امامعلی علیه السلام و امامانی که از سلاله او بودند،برایشان سخن میگفت و چون میدید که آنهاچگونه یکی پس از دیگری از او تعلیم میگیرند و احساس میکرد در میان آنها نوکیشییافته است که مطلوب اوست،هربار مختصری به او یاد میداد و این کار را تا آن جاکه شاگرد با طبیب خاطر میپذیرفت،ادامه میداد و سرانجام از او عهد میگرفت.
4. کارکرد و وظایف از عمدهترین وظایف و کارکردهای مجالس الحکمه میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: )تعلیم حکمت موعظه و درس اخلاق قاضی نعمان در مورد این وظیفه میگوید:داعی خود این وظیفه را عهدهدار شد:«بارها برایشان جلسات وعظ تشکیل داد و حکمت بدانها آموخت به این منظور آنها راجمع میکرد،بیشت روز را با آنها مینشست.
4 اطلاعات موجود،این تصور را تأیید میکند که مجالس الحکمه برای مؤمنان اسماعیلی،در حقیقت فقط در روزهای پنجشنبهو در قصر تشکیل میشده و حال آنکه تقریر فقهاسماعیلی،برای عامه مردم بر مبنای دعائم الاسلام قاضی نعمان در مساجد بزرگ شهر درروزهای جمعه،بعد از نماز جماعت،صورت میگرفته است."