چکیده:
پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی آزمون شادکامی از دیدگاه اسلام انجام گرفته است. در این پژوهش سعی بر آن است که با استفاده از آموزه ها و تعالیم اسلام، پرسش نامه ای معتبر تهیه شود تا به عنوان یک مقیاس علمی، شادکامی افراد را بسنجد. بدین منظور، پرسش نامه ای 95ماده ای براساس مؤلفه های شادکامی استخراج شده از قرآن کریم و روایت های معصومین(ع) تهیه و اعتباریابی شد و در سطح محدود به عنوان پیش آزمون اجرا گردید. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده نشان داد که همه مواد 95گانه آن با نمره کل، همبستگی بالایی دارد. سرانجام پرسش نامه یادشده، بدون هیچ گونه تغییری، در نمونه 620نفری از جامعه آماری (دانشگاه قم، دانشگاه آزاد واحد پردیسان قم و حوزه علمیه قم) اجرا شد. پایایی درونی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ 921/0 و روش دونیمه سازی اسپیرمن ‐ براون، برابر با 906/0 به دست آمد. بنابراین فرضیه اول و دوم پژوهش مورد تایید قرار گرفت و آزمونی تهیه شد که شرایط علمی یک مقیاس روان شناختی را داراست. سپس به بررسی یکی از متغیرهای جمعیت شناختی پژوهش پرداختیم و بدین منظور از آزمون های تی، لوین، مقایسه های چندگانه شفه و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده کردیم. در مقایسه بین میانگین ها، روشن شد که بین متاهل ها و مجردها تفاوت معناداری وجود دارد؛ میانگین نمره متاهل ها بیشتر از مجردها بود. در نتیجه این پژوهش نشان داد که متاهل ها خود را شادکام تر از مجردها گزارش نموده اند.
خلاصه ماشینی:
happiness) از سوي ديگر، پژوهشهاي انجامشده پيرامون شادكامي در اسلام بسيار اندك بوده، تنها به سه پژوهش ميتوان اشاره نمود: پژوهش نخست، پژوهش قادري بافي (1381) با عنوان «مفهوم و جايگاه شادماني در بيان قرآن و حديث» است كه نويسنده در اين پژوهش به بررسي مفهوم شادماني، شناسايي شادي، انواع شادي، جلوههاي شادي در دنيا، توهم شادي، زمينههاي ايجابي و سلبي و پيامدهاي شادي پرداخته، نتيجه ميگيرد كه آنچه از آموزههاي ديني به دست ميآيد، ميرساند كه دين اسلام بر ايجاد زمينهها و عوامل شادماني و زدودن اندوه تأكيد ميكند و توجهي عميق به اين نياز رواني انسان در كنار ساير نيازها دارد.
نتايج اين پژوهش نشان داده است كه بين شادكامي ديني و شادكامي روانشناختي رابطه معنادار مثبت برابر با 532/0 در سطح معناداري (P در تعريف شادكامي اسلامي ‐ براساس مؤلفههايي كه در ادامه بيان خواهد شد ‐ بايد گفت: «نوعي فعاليت رواني و حالت عاطفي ‐ شناختي مثبتي است كه در پي جلب رضاي الهي، تحقق اهداف، موفقيتهاي واقعي، نبودن عواطف منفي و رضامندي كلي از زندگي در انسان به وجود ميآيد و موجب تقويت ايمان، گسترش روابط اجتماعي، پردازش خوب اطلاعات، اميد به زندگي، پويايي و تلاش بيشتر در شخص شادكام ميشود».
بنابراين، در پي پاسخگويي به اين پرسشها هستيم كه: آيا براساس منابع معتبر اسلامي ميتوان ابزاري ساخت كه شادكامي افراد را بسنجد؟ آيا پرسشنامه يادشده از پايايي و روايي كافي برخوردار است؟ آيا در خصوص ميزان شادكامي، بين متأهلها و مجردها تفاوت معناداري وجود دارد؟ فرضيههاي پژوهش بدين شرح خواهد بود: 1.