چکیده:
هدف : پژوهش حاضر با هدف انطباق و هنجاریابی سیاهه رفتاری کودک CBCL ، پرسشنامه خودسـنجی YSR و فـرم گـزارش معلم TRF برای دانش آموزان دختر و پسر دوره های ابتدایی، راهنمایی و متوسطه تهران اجرا شد .
روش : نمونه مورد مطالعه در این پژوهش تعداد 1437 دانش آموز 748 پسر و 689 دختر تهـران بـود کـه بـا اسـتفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای چندمرحله ای، انتخاب و فرمهای مذکور در مورد آنها تکمیل شـد . بـرای تحلیـل سـؤالات و بـرآورد ویژگیهای روان سنجی مقیاسهای مربوط به هر یک از فرمهای مذکور، از مدل کلاسیک آزمون استفاده شد . همسانی درونی مقیاسها بـا استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برآورد شده است .
یافته ها : دامنه ضرایب همسانی درونی مقیاسها از 0 / 95 - 0 / 63 است . ثبات زمانی مقیاسها نیز با استفاده از روش آزمون – بازآزمون با یک فاصله زمانی 8 - 5 هفته بررسی شد و دامنه ضرایب ثبات زمانی از 0 / 32 تا 0 / 67 به د ست آمد . توافق بین پاسخ دهندگان نیـز مورد بررسی قرار گرفت . دامنه این ضرایب از 0 / 09 تا 0 / 67 نوسان داشت . در خصوص روایی نیز تحلیلهای مختلفی صورت گرفـت .از جمل این تحلیلها می توان به همبستگی درونی مقیاسهای هر فرم، همبستگی سوال - نمـره کـل، تمایزگـذاری گروهـی، قـدرت تمایزگذاری و تحلیل عاملی اشاره کرد .
نتیجه گیری : به طور کلی یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که هـر سـه فـرم، از اعتبـار و روایـی مطلـوب و بـالایی برخوردارند و با اطمینان می توان از آنها برای سنجش اختلالات عاطفی _ رفتاری کودکان و نوجوانان 18 - 6 ساله استفاده کرد
خلاصه ماشینی:
"پس از جلب همکاری والدین و کسب اجازه از آنها،در دوره راهنمایی و متوسطه فرم خودسنجی (YSR) در اختیار دانشآموزان قرار میگرفت و از آنها خواسته میشد تا ضمن مطالعه دقیق سؤالات و پاسخگویی به آنها،هیچ یک از سؤالات را بدون پاسخ نگذارند از معلم دانشآموزان نیز تقاضا میشد تا فرم گزارش معلم (TRF) مربوط به دانشآموز مورد نظر را تکمیل کند.
نتایج حاصل از مقایسه دو گروه عادی و بالینی در مقیاسهای فرم TRF نشان داد که،به غیر از مقیاسهای گوشهگیری/افسردگی،شکایات جسمانی،مشکلات جسمانی (تنی)،مشکلات رفتار مقابلهای،اضطراب/افسردگی،بیشفعالی/تکانشگری،مشکلات اضطرابی،و مشکلات سلوک،در همهء مقیاسهای مبتنی بر تجربه و مبتنی بر DSM این فرم میانگین نمرات گروه بالینی،بالاتر از میانگین گروه عادی است و این تفاوت در سطح P>0/05 به لحاظ آماری معنادار است.
براساس یافتههای مربوط به تمایزگذاری گروهی(بالینی و عادی)همبستگی سوال- نمره کل(جدول 6)،همبستگی درونی مقیاسها،همبستگی بین نمرات مقیاسهای YSRṣCBCL و TRF با CSI-4 (جدول 7)و قدرت تمایزگذاری(جدول 8)میتوان چنین نتیجه گرفت که این فرمها ابزاری روا برای سنجش اختلالات عاطفی-رفتاری کودکان و نوجوانان است و میتوان با اطمینان خاطر از آنها استفاده کرد.
به طور خلاصه براساس یافتههای حاصل از این مطالعه میتوان چنین نتیجهگیری کرد که فرمهای YSRṣCBCL و TRF با در نظر گرفتن یافتههای مربوط به اعتبار،روایی، زمان لازم برای تکمیل فرم و سهولت نمرهگذاری و تفسیر که از مهمترین جنبههای عملی بودن آزمون به حساب میآید(هومن،1831)ابزاری کاملا مناسب برای سنجش اختلالات عاطفی-رفتاری افراد 6-81 سال است و از آنها میتوان به مثابهء وسیلهای معتبر و روا برای:الف)تشخیص مشکلات عاطفی-رفتاری؛ب)مستند کردن میزان کاهش مشکلات عاطفی-رفتاری کودکان و نوجوانان در نتیجه برنامههای مداخلهای ویژه؛پ)مستند کردن میزان شیوع و توزیع مشکلات عاطفی-رفتاری؛ت)مقایسه بیمارانی که خدمت متفاوت دریافت میکنند؛ث)هدایت مصاحبهها؛ج)سنجش اختلالات عاطفی-رفتاری،در مطالعات پژوهشی استفاده کرد."