چکیده:
ریاضت، تمرین تدریجی نفس در مقام تکامل وجودی است تا انسان سالک در سیرمنازل به مقامات معنوی برسد و با نور الهی، زندگی روحانی داشته باشد. ریاضت، تربیت نفس در صراط سلوک الی ا... و فی ا... است. تا مقام فنای شهودی حاصل شود و سالک به مقام توحید ناب و کامل دست یابد. ریاضت، دوقسم کلی دارد: 1. ریاضت مشروع، معقول و معتدل؛ 2. ریاضت نامشروع، نامعقول و نامعتدل. ریاضت قسم اول که مقبول و ممدوح است در سیر و سلوک اسلامی بر اصل تقوی الهی با همه مراتب آن و مبتنی بر شریعت حقه محمدیه است که تمام ابعاد و ساحتهای حیات انسان را دربرگرفته و او را در هیچ مرحلهی از سلوک رها نکرده است و (مهمل نمیگذارد و با جامعه مداری برای خدا و گرهگشائی از کار مردمان سازگار بلکه انها را در مسیر ریاضت کارآمد و کامل قلمداد میکند. اما ریاضت قسم دوم که نامقبول و مذموم است با نیازهای اساسی وجود آدمی از حیث جسمانی و نفسانی و رفتاری در تعارض است و با برونگرایی و زیست اجتماعی در تضاد و با خلوت و خلسه درونگرایی محض یا رهبانیت محض تعریفپذیر برآمده است.مقاله حاضر در صدد واکاوی معنایی و تبیین ریاضت درست در عرفانهای صادق و ریاضت نادرست در عرفانهای کاذب اعم از صوفیانه و سکولار برآمده است.
abstinence is a gradual exercise، for about progressive evolution of human being to receiving to the light of God، in a spiritual life. Austerity is a way for self-trained to conducting the path of God and in His way. Wayfarer will achieve to pure and perfect existence with abstinence. Austerity has two general kinds: 1. Legitimate، moderate or reasonable abstinence; 2. Unlawful، unreasonable or immoderate abstinence. The first kind of abstinence which is acceptable and praised every time، is based on the virtue of God and also Mohammed (p) legitimate law، which included all aspects of human life and did not leave him at any stage of Conduct. The legitimate law is community-based and efficient for the people complete themselves in the path of efficient austerity. But the kind of austerity that is unacceptable is alien to the basic physical and sensual needs of human Being; it also conflicts with the social environment and in contrast with privacy and absolute ecstasy or pure frock. The explanation of austerity and identifying legitimate austerity in true Mysticisms، and also identifying Unlawful austerity are explored in this research.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین، ریاضت در عرفان عملی اسلام همان «دینداری» و التزام به دستورات الهی است که خط قرمز سلوکی آن انجام واجب و ترک حرام است و بهترین نوع تمرین نفس و تکامل آن، همان است که خدای متعال تعیین کرد و پیامبر اسلام آوردهاند: «وما آتاکم الرسول فخذوه وما نهاکم عنه فانتهوا» 2 اطاعت از خدا و رسول، انسان را به «حیات طیبه» میرساند: «یا أیها الذین آمنوا استجیبوا لله وللرسول إذا دعاکم لما یحییکم» 3 و دینداری و اطاعت از رسول خدا بهترین نوع ریاضت و کارآمدترین آن است اگر ما در تربیت معنوی خویش حقگرایانه و واقعگرایانه پیش برویم و تربیت یافتهگان «مکتب نبوی» را فرا روی خویشتن قرار دهیم، خواهیم یافت که «راه چنان روید که راهروان رفتند» و راهروان واقعی این راه مانند سلمان فارسی، ابوذر غفاری، مقداد اسودی، اویس قرنی بودهاند که از اصحاب سر واقع شدهاند و معنویت تمام عیار، عرفان جامع، زندگی ساز و نه زندگی سوز، عقلگرا و نه عقل گریز، متعادل و نه افراطی و تفریطی، کارآمد نه از کار افتاده و خنثی را در متن زندگی خویش به نمایش گذاشتند و سلوک قرآنی ـ عترتی داشتند و ما امروز باید سیر و سلوک رسالهایی و توضیح المسائلی و پی بردن به آداب، اسرار و بواطن شریعت حقه محمدیه را فرا روی خویش قرار دهیم که هر چه هست در متن شریعت اعم از ظاهر، باطن، آداب و اسرار آن نهفته است و اگر سالک صادق نهج البلاغه، خ 210، فیض الاسلام."