چکیده:
قرآن سرچشمه همه معارف بشری است و بنا به اعتقاد مسلمانان تمامی احکام لازم برای زندگانی بشر تا آخرالزمان در آن ذکر شده است لذا در هر برههای از تاریخ میتوان مبانی علوم جدید را در آیات منور آن یافت. در این نوشتار ضمن بررسی و تدقیق در آیات قرآن کریم، مبانی قرآنی حمایت از حقوق مصرفکننده استخراج و نهایتا به لزوم اجرای عدالت و نهی اکل مال به باطل به عنوان دو مبنا از مبانی حمایت از حقوق مصرفکننده در قرآن اشاره شده است. در تدوین این نوشتار پیش فرض نگارنده این بوده است که احکام قرآنی هرچند در قالب ذکر مصداق و به صورت جزئی بیان شده ولی در بطن خود قواعد حقوقی و اقتصادی مهمی را دارد. لذا در تفسیر آیات قرآن باید دستورات آن را حکم کلی و قاعده عامی دانست که به لسان بیان مصداق آمده است.
خلاصه ماشینی:
"بند سوم: تطبیق عرفی حقوق مصرفکننده بر مفهوم عدل همانطور که در بند اول اشاره شد مفهومی که از آیه 90 سوره مبارکه نحل استنباط میشود، معنای عرفی و عقلایی عدل است بنابراین به منظور تعیین تطبیق مصداق حمایت از حقوق مصرفکننده بر مفهوم اجرای عدالت به بررسی فهم عقلا از حقوق مصرفکننده میپردازیم: با رجوع به نوشتههای حقوقی سایر ملل درمییابیم که آنها نیز خواسته یا ناخواسته از معیارهای قرآنی برای توجیه حمایت از حقوق مصرفکننده استفاده کردهاند مثلا؛ در مقررات قانون مدنی کشور هلند مقررات الزامآور زیادی - سیدمحمدرضا، سیدنورایی و سید احسان خاوندوزی، نظامنامه حقوق اقتصادی در قرآن، فصلنامه علمی - پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال یازدهم، شماره 42، تابستان 1390، ص 35.
سه مبنای قرآنی را میتوان به عنوان مبانی حمایت از حقوق مصرفکننده و تکلیف دولت به وضع مقررات حمایتی، نظارت بر اجرا و تعزیر متخلفان برشمرد النهایه به نظر میرسد مبنای اصلی حمایت از حقوق مصرفکننده در قرآن کریم لزوم برقراری عدالت اقتصادی باشد چرا که اساسا هدف از حمایت فوق برقراری تعادل اقتصادی بین طرفین معامله و جلوگیری از تضییع حق طرف ضعیفتر است که این معنا با مفهوم عدل و عدالت همخوانی داشته و با معیارهای قرآنی عدالت (مثل میزان) قابل اندازهگیری و انطباق است و سایر مبانی مثل اکل مال به باطل یا امر به معروف و نهی از منکر به نوعی به این مبنا باز میگردد."