Abstract:
اوضاع فرهنگی اجتماعی دوران امامت امام رضا (ع) و همچنین موقعیت خاص آن حضرت در نسبت با امر حکومت، شرایطی ویژه را پدید آورده است که تأمل عمیق اندیشمندان علوم اجتماعی برای تحلیل این دوران را میطلبد. تأمل در سیرۀ اجتماعی آن حضرت، درسهایی راهگشا برای برونرفت دانش علوم اجتماعی کنونی از گرههای کور پیش رو را به همراه دارد که یکی از آنها درسهایی برای سیاستگذاران و اندیشمندان حوزۀ فرهنگ است. این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی، درصدد استخراج دلالتهای سیرۀ رضوی در سیاست فرهنگی برآمد. برخی دلالتهای سیاست فرهنگی استخراج شده از سیرۀ رضوی در این پژوهش عبارت است از: مردمی بودن؛ اساس سیاست فرهنگی اسلامی، سبک زندگی اسلامی؛ شاهبیت سیاست فرهنگی اسلامی، فطریات، نقطه شروع سیاستگذاری فرهنگی، توجه به ضرورت سیاستگذاری برای الگوهای فرهنگی در منظومه تدوینی سیاست فرهنگی اسلامی، فرصتشناسی در سیاست فرهنگی، توجه توأمان به ابعاد فطری و طبیعی انسان در سیاست فرهنگی اسلامی، عدالت فرهنگی در سیاستگذاری فرهنگی، «هویتسازی» و «نمادسازی» در سیاست فرهنگی و ... .
The socio-cultural situation during the Imamate of Imam Rida (as) as well as his special position in relation to the government has created special conditions that require deep reflection of social scientists to analyze this period. Reflecting on the social life of that Imam provides instructive lessons for the current knowledge of social sciences to get out of the present problem, one of which is lessons for policymakers and thinkers in the field of culture. This research, with a descriptive-analytical approach, sought to extract the implications of Radavi life in cultural policy. Some of the implications of cultural policy extracted from Radavi life in this study are: Being with people; the basis of Islamic cultural policy; Islamic life style; principles and basis of Islamic cultural policy; innate; the starting point of cultural policy-making; attention to the necessity of policy-making for cultural models in the system of formulating Islamic cultural policy; recognizing opportunities in cultural policy; attention to both the innate and natural dimensions of man in Islamic cultural policy; cultural justice in cultural policy-making; "identification" and "symbolism" in cultural policy and ....
Machine summary:
مقاله پژوهشي دلالت هاي سيرة رضوي در سياست فرهنگي دريافت : ۱۳۹۸/۱/۱٦ پذيرش : ۱۳۹۸/۳/۲٥ سيناعصاره نژاددزفولي ۱،مهدي باقري قورتاني ۲،ميثم فرخي ۳ چکيده اوضـاع فرهنگـي اجتماعـي دوران امامـت امـام رضـا و همچنيـن موقعيـت خـاص آن حضـرت در نسـبت بـا امـر حکومـت ، شـرايطي ويـژه را پديد آورده اسـت کـه تأمل عميق انديشـمندان علـوم اجتماعي بـراي تحليـل ايـن دوران را مي طلبـد.
از طرفـي ، دوران امامـت امـام رضـا ، عصـر اختـلاط فرهنـگ اسـلام بـا ديگـر فرهنگ هــا شناخته شده اســت (قائمــي ، ۱۳۷۸: ۲۷٥) و بــه دليــل گســترش نهضــت چــاپ و ترجمـه کتـب گوناگـون ، زمينه هـاي علمـي بـراي انديشـمندان و متکلمـان اديـان مختلـف ايجاد شــد کــه بــه عصــر طلايــي تمــدن اســلامي نيــز مشــهور شــده است (ابن ســعد، ۱٤۰۸ق ، ج۱: ٤۳۱؛ رفاعــي ، ۱۳٤۳ق ، ج۱: ۳۷۹؛ جرجي زيــدان ، بي تــا، ج۲: ۲۸۲).
بنابرايـن بـا توجـه بـه اينکـه اولا و بالـذات حرکـت امـام رضـا در ايـران بـه تبعيـت از پـدران صالــح خــود، حرکتــي فرهنگــي بــود، ايــن حرکــت مي توانــد به عنــوان مبنايــي بــراي سياســت فرهنگــي قــرار گيــرد؛ بنابرايــن مســئله ايــن پژوهــش ، اســتخراج دلالت هــاي ســيرٔە رضــوي به عنـوان مبنايـي بـراي اسـتخراج احـکام اجتماعـي ، در سياسـت فرهنگـي اسـت کـه جزئـي از احــکام اجتماعــي محســوب مي شــود.
دلالت هاي سيرٔە رضوي در سياست فرهنگي کدام است ؟ تاکنـون هيـچ پژوهشـي ، بـه صـورت مشـخص در حيطـۀ «اسـتخراج دلالت هـاي سـيرٔە رضـوي در سياسـت فرهنگـي » صـورت نگرفتـه اسـت ؛ امـا پژوهش هايـي قريـب بـه ايـن موضـوع انجـام شـده کـه در جـدول (۱) بـه اهـم آن هـا اشـاره مي شـود.