خلاصة:
هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت آلودگی اطلاعات در شبکههای اجتماعی- علمی و ارائة راهکارهای مناسب به اعضای شبکه برای کاهش نقش منفی خودآرشیوی آنها در آلودگی اطلاعات شبکههای اجتماعی- علمی آکادمیا و مندلی است. در این پژوهش از روش مروری- تحلیلی با رویکرد توصیفی استفاده شده است که در آن پژوهشگران به معرفی شبکههای اجتماعی- علمی آکادمیا و مندلی و بررسی وضعیت اطلاعات موجود در آنها میپردازند. با توجه به ویژگیهای این شبکهها، راهکارهایی برای کاهش آلودگی اطلاعات در شبکههای مذکور ارائه میشود. یافتهها حاکی از آن است که خودآرشیوی اعضا سبب افزایش آلودگی اطلاعات ـ همچون بهروز نبودن، چندزبانه بودن، ناخوانا بودن، دروغین و نامعتبر بودن، تکراری بودن، و نقص اطلاعات در شبکههای اجتماعی ـ شده است. امروزه، شاهد افزایش روزافزون کاربران شبکههای اجتماعی و به تبع آن افزایش بیرویه و غیرقابل جلوگیری اطلاعات ناخواسته هستیم. بنابراین، اطلاعات اشتباه، حجم زیاد آنها، و آلودگی اطلاعات از جمله مشکلاتی است که شبکههای اجتماعی، به منزلة بخشی از فضای مجازی، با آن دست و پنجه نرم میکنند.این پژوهش نشان میدهد که با ارائة راهکارهایی به اعضا ـ از جمله وضع و اعمال استانداردها و قواعد به منظور کنترل دقیق دادههای ورودی به شبکهها، استفاده از تکنیکهای نامگذاری استاندارد برای ورود اطلاعات، و برقراری پیوند بین گروهها برای دسترسی مشترک به مقالات ـ میتوان از آلودگی اطلاعات در این فضای مجازی کاست.لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان "رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.
ملخص الجهاز:
"ثبتنام رایگان محققان دانشگاهی در شبکههای اجتماعی- تحقیقاتی همچون مندلی و بارگذاری مقالات پژوهش در این شبکهها زمینة انتشار و اشتراک دانش و همچنین همکاریهای علمی، بالا رفتن تعداد ارجاعات به تولیدات پژوهش، ارتقای رتبة علمی، افزایش مشاهدهپذیری محققان در محیط وب، و بالا رفتن ضریب دسترسی به مقالات از طریق موتورهای جستوجوگر را به همراه خواهد داشت.
همانگونه که هرون، هانسون و ریکتس (2013) اشاره میکند، این روند باعث به وجود آمدن جریان دسترسی آزاد 1 به اطلاعات شده است؛ جریان بزرگ و متغیری که حول یک توافق مرکزی است و برنامههای این جریان طبق آن به کار گرفته میشود تا انتشار اطلاعات در سطح همگانی بهسهولت و با کیفیت بیشتر صورت گیرد.
اما، آنچه کاربران را به حضور در پویایی و تداوم این جریان مشتاقتر کرده است دادن توانایی خودـ انتخابی 2 انتشارات به کاربران، اجازه دادن به کاربران در تعیین سطح مشارکتشان و سهولت فرایند انتشار و اجرای دسترسی آزاد است و باعث متخصص و متبحر شدن کاربران فعال، مشهور شدن، و رفع نیازها میشود (هرون، هانسون و ریکتس، 2013).
فعالیت خودآرشیوی پژوهشگران باعث قرار گرفتن حجم زیادی از اطلاعات در فضای اینترنت میشود؛ اطلاعاتی که به علت عدم داوری و بررسی پیش از انتشار میتواند نادرست، ناخوانا، بیان یک موضوع به اشکال متفاوت، و تکراری باشد و به بیان دیگر، پژوهشگران با فعالیت خودآرشیوی در محیط وب و شبکههای اجتماعی باعث افزایش آلودگی اطلاعات میشوند."