خلاصة:
در ادبیات کودک و نوجوان امروز ایران، طنز به عنوان یک گونه مستقل ادبی –به معنا و مفهوم امروزی- پیشینه چندان طولانی ندارد. از این نظر شعر کودک و نوجوان دچار محدودیت و کمبود بیشتری است. در بخش کودک و نوجوان بیشتر با آثاری سروکار داریم که حداقل معیارهای ادبیات کودک و نوجوان از ی کسو و اثری طنزآمیز از سوی دیگر را رعایت نکرد هاند و عموما رویکرد غیرحرف های و انتفاعی بر این بخش از ادبیات معاصر حا کم است. تنها از برخی شعرهای پرا کنده در مجموع ه شعرهای شاعرانی چون منوچهر احترامی، ناصر فیض، عباس تربن و فاضل ترکمن می توان به عنوان آثار جدّی نام برد که تعداد آ نها بسیار اندک است. متاسفانه این نوع ادبی ارزشمند که اتفاقا با روحیات و عواطف کودک و نوجوان سازگاری و همخوانی فراوان دارد، در شعر کودک و نوجوان ایران جایگاه چندانی ندارد و همین تعداد انگشت شماری هم که وجود دارد با توجه به تعاریف علمی و دقیق طنز، از طنز حقیقی فاصله زیادی دارند و گاه در مرز میان طنز و هزل و هجو در نوسان هستند
ملخص الجهاز:
بهعنوانمثال، در برخی از نمونههای سپید که از موسیقی بیرونی بیبهرهاند، شاعر نتوانسته آنگونه که بایدوشاید، این کمبود را با انواع دیگر موسیقی شعر پر کند و یا در برخی از شعرهای نیمایی وزن دچار مشکل شده است.
شیوههای طنزپردازی در سوت سکوت ازآنجاییکه در این کتاب با ۴۲ شعر مستقل سروکار داریم، شیوهها و شگردهایی که شاعر، برای طنزآمیز کردن شعر از آنها استفاده میکند، متنوع است.
نگاه انتقادی به مدرسه و نظام آموزشی، مضمونی است که در این کتاب بیشتر موردتوجه شاعر قرار گرفته و دستمایه خلق چندین شعر طنزآمیز نسبتا موفق شده است.
بیعلاقگی دانشآموزان نسبت به درس و مدرسه در شعر اعلام خطر بهگونهای طنزآمیز مطرح شده است، ضمن این که کاربرد نحو کلاسیک برای بیان موضوع و واژگان متناسب با فضای شعر، طنز گفتاری خوبی را شکل بخشیده است: «فکر درس و مشق را از سر به در باید کنم/ خویشتن را کاسبی صاحبنظر باید کنم سالها پول پدر را ریختم در جوی آب/ حال دیگر فکر اموال پدر باید کنم روزگاری آرزویم بود فردوسی شوم/ لیک حالا ترک دنیای هنر باید کنم ...
٧٠صفحه شابک: ٤-٠٧٨٦-٢٩٦-٦٠٠-٩٧٨ برخی از شعرها، شاعر ضمن به طنز کشیدن این احساسات، کوشیده است تا نوجوان را در طی کردن این مسیر و پشت سر گذاشتن بحرانهای اینچنینی یاری کند شاعر در ابتدای کتاب درباره مشکلات طنزنویسی برای کودک و نوجوان مینویسد و کوتاهی نویسندگان و شاعران را در این عرصه یادآور میشود نگاه انتقادی به مدرسه و نظام آموزشی، مضمونی است که در این کتاب بیشتر موردتوجه شاعر قرار گرفته و دستمایه خلق چندین شعر طنزآمیز نسبتا موفق شده است شاعر با بیان طنزآمیز برخی نابسامانیها و محرومیتها، بدون اشاره مستقیم و شعارگونه و با زبان، بیان و ادبیات خاص نوجوان، ما را با طنزی جدی و تلخ روبهرو میکند یک اثر با دو نگاه نقد و بررسی «فرهنگنامه نماز برای کودکان و نوجوانان» نگاه اول /پیمان جلیلپور کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی / Peyman.