خلاصة:
اندازهگیری اثرات رفاهی اصلاح یارانه انرژی، یکی از مهمترین گامهای اساسی در تعیین شرایط و سناریوهای اصلاح قیمت حاملهای انرژی میباشد. لذا هدف اصلی این مقاله، بررسی چگونگی اثرگذاری اصلاح یارانه انرژی بر رفاه دهکهای درآمدی خانوارهای شهری و روستایی میباشد که با استفاده از مدل تعادل عمومی محاسبهپذیر استاندارد و بر اساس سناریوهای قانون مصوب مجلس سال 1389 مورد ارزیابی قرار میگیرد. همچنین در این مطالعه، سیاستهای حمایتی و بازتوزیع درآمدی ناشی از اصلاح یارانه نیز شبیهسازی و تحلیل میشود.
نتایج بررسی نشان میدهد که با اصلاح یارانه انرژی به صورت افزایش قیمت انرژی، رفاه تمامی خانوارهای شهری و روستایی کاهش یافته و این امر، بویژه در دهکهای پایین درآمدی در هر دو خانوارهای شهری و روستایی مصداق بیشتری دارد. همچنین در نتیجه اصلاح یارانه انرژی خانوارهای روستایی در مقایسه با خانوارهای شهری، کاهش رفاه بیشتری را تجربه مینمایند و از طرفی دیگر، بستههای حمایتی و بازتوزیع درآمد ناشی از اصلاح قیمت انرژی تحت سناریوهای مختلف بازتوزیع تا حد قابل توجهی کاهش رفاه خانوارها را جبران میکند
Measuring the welfare effects of energy subsidy reform is one of the most essential steps in determining the conditions and scenarios of energy price reform. Therefore، the main goal of this article is to survey how energy price reform affects the welfare of rural and urban households’ income deciles. This research uses the standard computable general equilibrium model based on legislated scenarios approved by Parliament in 2010. In addition، the supportive and income redistribution policies resulting from energy price reform are simulated and analyzed. The results show that rising energy prices leads to reduction in welfare of all urban and rural households especially in the lower income deciles. In addition، increasing energy prices causes more drop in the welfare of rural households in comparison with urban ones. Therefore، the supportive and income redistribution policies resulting from energy price reform under various redistribution scenarios considerably compensate the lost welfare of households.
ملخص الجهاز:
"در مطالعه دیگری، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی (١٣٨٨) تأثیر مستقیم افزایش قیمت حامل های انرژی بر هزینه تولید محصولات صنعتی و حمل ونقل را در چهار سناریو مورد بررسی قرار داده که نشان می دهد افزایش قیمت حامل های انرژی با ملحوظ کردن مالیات و عوارض قانونی بنزین ، نفت گاز، نفت کوره و نفت سفید و همچنین تأمین کمبود نیاز کشور به بنزین ، گاز مایع و گاز طبیعی و احتمالا نفت گاز و هزینه های جانبی در چهار سناریوی کسب درآمد ١٠٠، ١٥٠، ٢٠٠ و ٤٠٠ هزار میلیارد ریال خالص به گونه ای رقم می خورد که عملا باید درآمدهای ناخالص اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها و لایحه بودجه در سناریوهای مذکور به ترتیب ، بالغ بر ٢٠٣٣٠٢، ٢٥٦٢٩١، ٣١٣٠٥٣ و ٥١٢٧٣٠ میلیارد ریال شود که هر یک از این سناریوها می تواند تأثیر مستقیمی در افزایش هزینه تولید محصولات صنعتی و همچنین حمل و نقل داشته باشد.
در خصوص نوآوری تحقیق می توان گفت که مطالعه حاضر اثر اصلاح یارانه انرژی بر رفاه دهکهای درآمدی مناطق شهری و روستایی را با رویکرد شاخص تغییرات معادل هیکس (EV)١و بر اساس سناریوهای قانون مصوب سال ١٣٨٩ مجلس به صورت کمی با استفاده از مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر استاندارد (SCGE)٢ لافگرن و رابینسون ٣ به علت سازگاری بیشتر با ساختار کشورهای در حال توسعه ، که همه بخش های اقتصادی را باهم در نظر می گیرد، بررسی می نماید."