خلاصة:
معمای تراز تجاری یکی از مباحثی است که مورد توجه بسیاری از صاحبنظران اقتصادی در کشورهای مختلف قرار گرفته است. این معما به بهبود وضعیت تراز تجاری در کوتاه مدت و وخیمتر شدن آن در بلند مدت در پاسخ به کاهش ارزش پول ملی اشاره دارد. این مطالعه سعی دارد به بررسی معمای تراز تجاری در بین کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی که دارای سیستم بازار ارز مشابهای با بازار ارز ایران می باشند، بپردازد. نتایج حاصل از توابع واکنش به تکانه بیانگر آن است که در سه کشور منتخب ایران، گامبیا و تونس وضعیت تراز تجاری درکوتاه مدت وخیم تر شده و در بلند مدت بهبود یافته است، در حقیقت نتایج مطالعه رابطه معکوس فرضیه منحنی جی یا وجود معمای تراز تجاری در هر سه کشور را تأیید نمیکنند. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس تراز تجاری نشان می دهند که تکانههای انبساط پولی در کشورهای منتخب بیشترین سهم را در نوسان تراز تجاری دارند.
The trade balance puzzle is one of the subjects which have been concerned for many economists in different countries، this puzzle point to improve in the trade balance in the short run and worse that in the long run in response to devaluate of domestic currency. This study is attempt to investigation trade balances puzzles in Organization of Islamic Conference (OIC) member Countries which have exchange rate market system similar to Iran market. The results from IRFs in three selected countries، Iran، Gambia and Tunisia reveal that trade balances worse in the short run and improve in the long run. In fact the findings haven’t accepted inverse j-curve or trade balance puzzles in three countries. Also the results from variance decomposition reveal that expansionary money shocks have the most effect on trade balances in selected countries.
ملخص الجهاز:
"محمدی و آریابد (١٣٩١) به بررسی تأثیر تکانه های نرخ حقیقی مؤثر ارز بر تراز تجاری ایران با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری و داده های فصلی طی دوره ١٩٩٦:١ تا ٢٠٠٨:٤ پرداخته اند، نتایج حاصل از توابع واکنش به تکانه نشان میدهند که وضعیت تراز تجاری در کوتاه مدت بهبود مییابد و در بلندمدت بدتر میشود.
با مرور اجمالی بر مطالعات انجام شده به نظر میرسد که تا زمان نگارش مقاله حاضر در این زمینه در اقتصاد ایران ، مطالعه تجربی زیادی چاپ نشده است ؛ بنابراین مطالعه حاضر درصدد است با استفاده از الگوی خودهمبسته بردار ساختاری و تکنیک های سری زمانی مقایسه ای به بررسی معمای تراز تجاری در پاسخ به تکانه های انبساط پولی، در منتخبی از کشورهای عضو کنفرانس اسلامی که به طور نسبی از لحاظ سیستم نرخ ارز مشابه ایران هستند، بپردازد.
در واقع تکانه های انبساط پولی باعث کاهش نرخ بهره و افزایش تفاوت نرخ بهره داخل و خارج میشود که این امر سبب خروج سرمایه مالی از کشور و افزایش نرخ ارز می شود؛ که بر طبق انتظارات عقلایی و فرضیه ی نرخ بهره بدون پوشش (UIP) فرایند تعدیل و بازگشت نرخ ارز به سمت تعادل بلندمدت با کاهش نرخ ارز همراه خواهد بود (ایورندی و یولدریم ،٢٠١٣)؛ اما برخی از مطالعات بیان میکنند در محیط های اقتصادی که چسبندگی قیمت پایین (کم ) باشد سرعت تعدیل بازار داراییها و کالاها در پاسخ به تکانه های پولی انبساطی مشابه یکدیگر خواهند بود، بنابراین افزایش ابتدایی در نرخ ارز صورت نمیگیرد (یاوری و مزینی، ١٣٨٢)."