خلاصة:
هدف از نگارش این مقاله، بررسی « معرفت شناسی» در رویکرد ریزوماتیک ژیل دلوز و علامه طباطبایی و نقدهای وارد بر معرفت شناسی ریزوماتیک دلوز بر مبنای نظریات علامه طباطبایی بود.
روش
از روش های تحلیل مفهومی و انتقادی برای پاسخ به سوالات پژوهش استفاده شده است.
یافته ها
مفاهیم اصلی معرفت شناختی ریزوماتیک ژیل دلوز شامل نفی بازنمایی دانش، صیرورت و شدن به جای بودن، تجربه گرایی استعلایی، کثرت بدون هیچ گونه وحدت، شک گرایی و نسبی گرایی، رد اقتضائات پیشینی، رد تصویر جزمی اندیشه، نفی فرا روایت، عقل ستیزی، جنبه تولیدی بودن معرفت و فاقد هر گونه وجه کشفی است. نظر به اینکه دیدگاه معرفت شناختی ژیل دلوز و مواضع رادیکال وی تا حدود زیادی اعتبار رویکرد درختی در معرفت را در هم شکست و منجر به چالش های جدی شد، علامه طباطبایی در تقابل جدی با اندیشمندان غرب و مواضع سکولاری و پساساختارگرایی آنان، در بنیان های معرفت شناختی خود بر مبناگروی، مطابقت با واقع به عنوان معیار صدق داعیه های دانشی، جهان شمولی معرفت فطری، عقل حجت باطنی خداوند و ابزار فهم و دریافت معارف بنیادین، انسان واجد معرفت های فطری، یقینی بودن معرفت و بداهت آن، متعین بودن حقیقت و… اشاره می کنند.
نتیجه گیری
معرفت شناسی ژیل دلوز حکایت از ایدئولوژی ناسازوار و تقابل های صریح و جدی با معرفت شناسی علامه طباطبایی دارد.
ملخص الجهاز:
نظر به اینکه دیدگاه معرفت شناختی ژیل دلوز و مواضع رادیکال وی تا حدود زیادی اعتبار رویکرد درختی در معرفت را در هم شکست و منجر به چالش های جدی شد، علامه طباطبایی در تقابل جدی با اندیشمندان غرب و مواضع سکولاری و پساساختارگرایی آنان، در بنیان های معرفت شناختی خود بر مبناگروی، مطابقت با واقع به عنوان معیار صدق داعیه های دانشی، جهانشمولی معرفت فطری، عقل حجت باطنی خداوند و ابزار فهم و دریافت معارف بنیادین ، انسان واجد معرفت های فطری ، یقینی بودن معرفت و بداهت آن، متعین بودن حقیقت و...
از نظر ایشان، معرفت حقیقی دارای سه رکن است : ١) یقین ، ٢) مطابقت با واقع ، ٣) ثبات؛ بر این اساس، اگر با رویکرد استنتاجی با معرفت شناختی ژیل دلوز مواجه شویم ، دلالتها و پیامدهای خاصی را در معرفت شناسی اسلامی از جمله دیدگاه علامه طباطبایی در برابر خود خواهیم یافت .
سجادی و ایمانزاده(١٣٨٨) طی مقاله ای پس از مفهومشناسی ریزوم و اصول حاکم بر آن ، به تبیین فضای ریزوماتیک و هموار دلوز، به عنوان هسته و اساس فلسفۀ ژیل دلوز پرداخته ، سپس کاربرد این فضا را در برنامۀ درسی بحث و بررسی کرده است .
H. (1995) Commentary by al-Meysan, translated by Seyyed Mohammad Bagher Mousavi Hamedani, Qom: Islamic Publications Office - Tabatabaee, M.
H. (2007) Commentary by al-Meysan, translated by Seyyed Mohammad Bagher Mousavi Hamedani, Qom: Islamic Publications Office - Tabatabai, M.