خلاصة:
شیوع بیماری کرونا و پیامدهای اقتصادی آن به بسیاری از شرکتهای دانشبنیان ایران که از مهمترین ابزارهای دستیابی به تابآوری اقتصادی در دوران تحریم هستند، آسیب رسانده است. از این رو در این مقاله عوامل موثر بر شکلگیری راهبردهای شرکتهای دانشبنیان آسیب دیده در بحران کرونا را با استفاده از روش مطالعه چندموردی بررسی کردهایم. دادههای کیفی این مطالعه از طریق انجام مصاحبههایی نیمه ساختاریافته با مدیران عامل شش شرکت دانشبنیان آسیبدیده جمعآوری شدهاند. شواهد نشان میدهند که در این بحران شرکتهای کوچکتر، پتانسیل پایینتری برای اتخاذ راهبردهای تدافعی جهت کاهش هزینههای خود داشتهاند و ترجیح دادهاند که با امید به پایان قریبالوقوع بحران، با اتخاذ راهبردهای واکنشی مناسب به فعالیت خود ادامه دهند. از طرفی متنوعبودن توانمندیها و قابلیتهای شرکتها به یافتن راهکارهای بدیل مناسب جهت کسب درآمد در دوران بحران کمک زیادی کرده است. همچنین با وجود اینکه شرکتهای آسیبدیده بلافاصله پس از شروع بحران از حمایتهای مالی دولت برخوردار شدهاند، اما این حمایتها نتوانسته مانع اتخاذ راهبردهای تدافعی توسط شرکتها شود و تنها بخشی از پیامدهای مالی بحران همهگیری کرونا را جبران کرده است.
Coronavirus outbreak and its economic consequences have damaged many Iranian knowledge-based companies, which are one of the most important means for achieving economic resilience during the sanctions period. So, in this article, we’ve considered factors affecting the formation of damaged knowledge-based companies’ strategies using a multiple case study method. Qualitative data of this study has collected through semi-structured interviews with CEOs of six damaged knowledge-based companies. Evidence suggests that in this crisis, smaller companies had less potential for adopting defensive strategies to reduce their costs and preferred to adopt appropriate reactive strategies with a hope of the imminent end of the crisis. On the other hand, the diversity of abilities and capabilities of companies significantly helps to find appropriate alternative solutions for earning money during the crisis period. In addition, while damaged companies have possessed financial supports of government immediately after the beginning of the crisis, this supports couldn’t prevent the adoption of defensive strategies by companies and just compensated a part of the financial consequences of the coronavirus pandemic crisis.
ملخص الجهاز:
چه عواملي و چگونه بر شکلگيري راهبردهاي شـرکتهاي آسـيبديده از بحـران کرونـا تـاثير گذاشتهاند؟ براي رسيدن به پاسخ اين پرسش در بخش دوم با مروري بـر ادبيـات شـکلگرفته پـس از شـيوع بيماري کرونا، پيامدهاي اين بيماري براي شرکتها و چگونگي پاسخگويي شـرکتها بـه ايـن پيامـدها مورد بررسي قرار ميگيرد؛ سپس مطالعات انجامشده در زمينه عملکرد شرکتها و عوامل موثر بر ايـن عملکرد در بحرانهاي اقتصادي پيشين )به طور خاص بحران جهاني سال ٢٠٠٨( بررسي ميشوند و بر اساس آن مدلي مفهومي براي اين مطالعه کيفي ارائه ميگردد.
جدول ١: مدل مايلز و اسنو )منبع: ١٩٧٨ ,Miles et al( راهبرد محيط مشخصات سازماني نوآوري، يافتن فرصتهاي جديد بازار، پويا، درحال فرصتجو خلق، نوآور، انعطافپذير، غيرمتمرکز رشد، مخاطرهپذيري رشد حفاظت از قلمرو، صرفهجويي، کنترل شديد، تمرکز بال، کارآيي توليد، مدافع پايدار نگهداشتن بازار کنوني سربار پايين حفظ بازار کنوني و نوآوري در حد تغييرات کنترل شديد به همراه انعطافپذيري، توليد تحليلگر متعادل متعادل کارا، خلقيت بدون راهبرد روشن، واکنش به شرايط تمام شرايط بدون رويکرد سازماني روشن، وابسته به واکنشدهنده پيشآمده محيطي نيازهاي کنوني با توجه به سازگاري ماهيت اين مدل با وضعيتهايي مانند بحران کرونا که محيطي مملو از عدمقطعيت و متغير را به وجود ميآورند، در اينجا با اقتباس از ادبيات فوق دستهبندي زير براي راهبردهاي شرکتها در مواجهه با پيامدهاي اين بيماري ارائه شده است: ١( راهبردهاي فرصتجويانه که با هدف سرمايهگذاري و بهرهبرداري از فرصتها اتخاذ ميشوند.
com/business-functions/strategy-and-corporate-finance/our- insights/getting-ahead-of-the-next-stage-of-the-coronavirus-crisis.