خلاصة:
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل اهداف آموزشی دوره دوم متوسطه حرفهای دانش آموزان با نیازهای ویژه از دیدگاه کارشناسان و متخصصین میباشد. روش پژوهش از نوع آمیخته (کمّی-کیفی) می باشد. در بخش کمّی، روش توصیفی از نوع پیمایشی؛ و برای تحلیل داده های کیفی، از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. جامعه آماری، کارکنان بخش اداری و آموزشی اداره آموزش و پرورش استثنایی استان مرکزی (N=85) بودند که به روش تصادفی ساده و با فرمول کوکران، 70 نفر به عنوان نمونه برای بخش کمّی انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها در بخش کمّی، از پرسش نامه محقِّق ساخته استفاده شده و اعتبار پرسشنامه توسط صاحب نظران تایید و پایایی آن بوسیله ضریب آلفای کرونباخ 0.749 محاسبه گردید. روش تحلیل داده ها در این بخش آمار توصیفی (میانگین) بود.جامعه آماری بخش کیفی مشتمل بر کارشناسان و دبیران دوره دوم متوسطه حرفه آموزی بودند که با استفاده از «روش نمونه گیری هدفمندِ ملاک محور» تا حد اشباع نظری، تعداد 17 نفر انتخاب و از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته نسبت به جمع آوری اطلاعات اقدام شد، و برای تجزیه و تحلیل دادههای از تکنیک تحلیل مضمون استفاده شد. نتایج پژوهش حاصل نشان داد که در فرآیند تعیین اهداف به مسئله بومشناختی آموزشی توجه خاص گرددسپس باید اهدافی را به رشته تدوین درآورد که که با توجه به تواناییها و استعدادهای دانش آموزان قابل دسترسی و سنجش باشند بدین معنی که به مسئله تفاوتهای فردی در امر تدوین اهداف که در نهایت منتج به مسئله یاددهی – یادگیری می شود توجه خاص گردد.
The purpose of this study is to analyze the educational goals of the second year of vocational high school students with special needs from the perspective of experts and specialists. The research method is mixed (quantitative-qualitative). In the quantitative part, a descriptive survey method; And for qualitative data analysis, content analysis method has been used. The statistical population was the staff of the administrative and educational departments of the Exceptional Education Department of Markazi Province (N = 85). In a simple random method with Cochran's formula, 70 people were selected as the sample for the quantitative department. In order to collect data in the quantitative part, a researcher-made questionnaire was used and the validity of the questionnaire was confirmed by experts and its reliability was calculated by Cronbach's alpha coefficient of 0.749. The method of data analysis in this section was descriptive statistics (average). The statistical population of the qualitative section consisted of experts and teachers of the second year of vocational high school who used "criterion-based targeted sampling method" to the theoretical saturation, 17 people were selected. Data were collected through semi-structured interviews, and content analysis technique was used to analyze the data. The results of the research showed that in the process of setting goals, special attention should be paid to the issue of educational ecology. Which ultimately leads to the issue of teaching-learning to be given special attention.
ملخص الجهاز:
البته حيطه تدوين اهداف همان طور که قبلا اشاره شد در کليه مقاطع و سطوح آموزشي و گروه هاي تحت پوشش به گونه مشترک مي باشند، همه اين ســطوح در آموزش وپرورش به ويژه در آموزش وپرورش اســتثنايي معطوف به يک هدف خواهد شد و آن هدف آموزش مهارت هاي زندگي به دانش آموزان و کسب تواناييهاي لازم بـراي زندگي و ايفاي نقش مؤثر آن ها در جامعه اســـت ؛ لذا آموزش حرفه آموزي را در کنار انتقال دانش قرار داده و تلاش ميکند تا انسان هايي تربيت نمايد که در جامعه افرادي مستقل و مفيد براي خود و خانواده خود باشند (توکل & لاريجاني, ١٣٩٥).
معاونت آموزش و تأمين نيروي انســاني، مديريت برنامه ريزي دانش آموزان کم توان ذهني (کاظمي, خندقي, به پژوه , & غنايي چمن آباد, ١٣٩٢) دورة مهارت هاي حرفه اي را اين گونه توضـــيح و تبيين ميکنند: هدف کلي برنامه دورة آموزش مهارت هاي حرفه اي پرورش همه جانبه (شــناختي، رواني- حرکتي، اجتماعي، اقتصــادي و حرفه اي) مهارت آموز بانياز ويژه ، آماده نمودن او براي زندگي نســـبتا مســـتقل و پذيرش مســئوليت هاي فردي و اجتماعي اســت .
در اين دوره کليه دانش آموزان مهارت هاي خود را توسعه مي دهند تا به کمک آن بتوانند به اعضايي مولد براي جامعه تبديل شوند (آقا محمدي, عبداللهي, عباس پور, & دلاور, ١٣٩٦) و اين امر براي دانش آموزان با نيازهاي ويژه از اهميت خاصي برخوردار مي باشد چراکه پذيرش اين گونه افراد در جامعه منوط به داشتن توانايي در برقراري ارتباطات اجتماعي و شغلي متناسب با موقعيت هاي بومي و محلي است اما مسئله اي که اتفاق افتاده اين است که برنامه ريزي و هدف گذاري شغلي از روند انتقال جداشده است (٢٠٠٨ ,Sitlington &Payne-Christiansen ) .