خلاصة:
مسیحشناسی مبتنی بر آگاهی که در الهیات جدید مسیحی توسط شلایر ماخر مطرح شد برخلاف الهیات سنتی بر طبیعت بشری عیسی تاکید بیشتری میکرد و امتیاز عیسی را در داشتن شناختی ناب و مستمر از خداوند میدانست که عصمت از گناه را نیز برای وی همراه میآورد. این مقاله در پی آن است تا با بررسی نحوۀ تایید عیسی از سوی روح القدس در قرآن کریم قرابت مدلول آیات مرتبط با مسیحشناختی جدید مسیحی را در تبیین توانمندیهای فراعادی عیسی روشن سازد. برای این منظور تفسیر آیات مرتبط در تفاسیر روایی و کلامی جمعآوری و با دیدگاه شلایرماخر در مورد طبیعت انسانی عیسی مقایسه شده است. در نتیجه مشخص شد که برخی تفاسیر با الهام از روایات و تحلیل فلسفی، روحالقدس را عالیترین مرتبه از مراتب روحی انسان معرفی کردهاند. این مرتبه در انسانهای کامل و برخی پیامبران همچون عیسی شکوفاست و ایشان را قادر میسازد تا با مدد از آن، شناختی حضوری از خداوند و دیگر حقایق به دست آورند.
In some verses of the holy Qur’an, there are references to the descent of the Holy Spirit on Jesus Christ. Although, from the perspective of traditional and trinity Christology, it is possible to consider them as evidence for a distinction for Jesus Christ, close consideration of the Holy Spirit referents in exegetic and narrative sources fails to confirm this perception. It is rather an indication of a Christ’s characteristic for which similar explanations can be found in modern Christology. The present paper is an attempt to find the points of similarity between Schleiermacher’s Christology which puts emphasis on Jesus' privilege of having a pure and continual knowledge of God giving him the infallibility of sin and the Islamic commentators’ interpretation of the Holy Qur'an’s verses which confirm the descent of the Holy Spirit on Jesus. Results of the study suggest that the shift of modern Christology from the concept of the union of the divine and the human in Jesus to the perception of the Holy Spirit as the highest human spiritual level provides a much better framework for the interpretation of the Qur’anic verses which deal with the confirmation of the descent of the Holy Spirit in Jesus. This rank which flourishes in perfect human beings and some prophets like Jesus enables them to gain direct knowledge of God and other truths with His help.
ملخص الجهاز:
تأیید عیسی(ع ) به روح القدس در قرآن کریم و مسیح شناسی مبتنی برآگاهی شلایرماخر محمدرسول ایمانی خوشخو چکیده مسیح شناسی مبتنی بر آگاهی که در الهیات جدید مسیحی توسط شلایر ماخر مطرح شد برخلاف الهیات سنتی بر طبیعت بشری عیسی تأکید بیشتری می کرد و امتیاز عیسی را در داشتن شناختی ناب و مستمر از خداوند می دانست که عصمت از گناه را نیز برای وی همراه میآورد.
اگرچه شلایر ماخر دیدگاه خود را در دفاع از ایمان مسیحی مطرح ساخت و او را باید کماکان یک مسیحی متعهد دانست و از این جهت مسیح شناسی او را نمی توان با مسیح شناسی قرآن کریم که به صراحت اندیشۀ الوهیت عیسی را تخطئه می کند همسان تلقی کرد، اما مسیح شناسی مبتنی بر آگاهی او تلاشی است برای تبیین توانمندی های فراعادی انسان های کامل بر اساس ظرفیت ها و قابلیت های انسانی و این مطلبی است که در آموزه های قرآنی نیز قابل پیگیری است .
اگر وجه امتیاز مسیح را خودشکوفایی درک شهودی وی از خداوند بدانیم ، که به نظر شلایرماخر عمیق ترین ساحت شخصیت او نیز بوده و انس با خداوند در تمامی لحظات زندگی را برای او رقم زده است ، آنگاه میتوان عیسی(ع ) را انسان کاملی دانست که با تأیید روح القدس و به اقتضای پیامبر بودنش و یا به تعبیر الهیات مسیحی، نجات بخش بودنش ، به نحو موهبتی واجد این کمال شده است .
Key Terms: Holy Spirit, Christology, Schleiermacher, Jesus Christ.