خلاصة:
بازار سرمایه و به صورت خاص بازار سهام از اهمیت ویژهای در رشد اقتصادی کشورها و هدایت نقدینگی به سمت فعالیتهای مولد اقتصادی برخوردار است. این بازار در طول تاریخ کشورهای مختلف، دارای فراز و فرودهایی بوده است که بهنوبه خود بر متغیرهای بخش حقیقی اقتصاد اثرگذار است. سوال مهم این است که آیا تمامی این افزایشها در شاخصهای بازار سهام، نشانهای از ایجاد حباب در بازار سهام است؛ بنابراین هدف این پژوهش این است که حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. در این پژوهش از دو روش برای شناسایی وجود حباب در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است که تطبیق نتایج دو روش قطعا بر اعتبار پژوهش خواهد افزود. این دو روش عبارتاند از اول، آزمون تسلسل، چولگی و کشیدگی و وابستگی دیرش؛ و دوم، آزمونهای ریشه واحد سوپریمم دیکی فولر (SADF) و سوپریمم دیکی فولر تعمیمیافته (GSADF). طبق نتایج هر دو روش، اول، فرض وجود حباب در بازه زمانی موردنظر تایید میشود و دوم، دورههای حبابی با استفاده از آزمون سوپریمم ADF تعمیمیافته (GSADF) مشخص میشوند که گویای آن است در بازه زمانی موردنظر، 21 ماه دارای حباب قیمتی بوده و قیمتگذاری سهام در این ماهها مطابق با ارزش بنیادی سهام نبوده است.
The capital market, and in particular, the stock market is of particular importance in the economic growth of countries and the guidance of liquidity towards productive economic activities. This market has had ups and downs throughout the history of various countries that affect the variables of the real sector of the economy. The important question is whether all of these increases in stock market indicators are a sign of bubbles in the stock market. The purpose of this research is to measure and evaluate the price bubble in Tehran Stock Exchange (TSE). Therefore, the research hypothesis is that there is a price bubble in the price index of Tehran Stock Exchange (TEPIX) in the specified time period. In this study, two methods have been used to identify the existence of bubbles in the Tehran Stock Exchange, and matching the results of the two methods will definitely increase the validity of the research. These two methods are: (1) sequence Test, The coefficient of Skewness and kurtosis and Duration Dependence Test, and (2) Supremum Augmented Dickey-Fuller (SADF) and Generalized Supremum Augmented Dickey-Fuller (GSADF). In this study, in addition to bubble identification, bubble periods have also been extracted. The results of both methods show that, first, the bubble's assumption is confirmed within the given time horizon, and second, the bubble periods are determined using the Generalized ADF Test (GSADF). During the time period, 21 months have a price bubble and the pricing of stocks in these months has not been in accordance with the fundamental value of the stock.
ملخص الجهاز:
طبق نتايج هـر دو روش ، اول ، فرض وجود حباب در بازه زماني موردنظر تأييد مـي شـود و دوم ، دوره هـاي حبـابي بـا اسـتفاده از آزمـون سوپريمم ADF تعميم يافته (GSADF) مشخص ميشوند که گوياي آن است در بـازه زمـاني مـوردنظر، ٢١ مـاه داراي حباب قيمتي بوده و قيمت گذاري سهام در اين ماه ها مطابق با ارزش بنيادي سهام نبوده است کليدواژه ها: .
پژوهش هاي داخلي زارع (١٣٩٠) با استفاده از آزمون هاي تسلسل ، چولگي ، کشيدگي و وابستگي ديـرش ، وجـود حباب قيمت در شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسـي قـرار داد و نشان داد که بورس تهران طي دوره زماني ١٣٨٣ تا ١٣٨٨ داراي حباب قيمتي است .
بـا توجـه بـه روش هـاي مورداسـتفاده در پـژوهش هـاي گذشـته بـراي شناسايي و سنجش حباب ، در اين پـژوهش از دو روش متمـايز بـراي سـنجش حبـاب در شـاخص قيمت بورس اوراق بهـادار تهـران (TEPIX) اسـتفاده شـده اسـت کـه عبـارت انـد از اول ، آزمـون تسلسل ٢، چولگي و کشيدگي ٣ و آزمون وابستگي ديـرش ٤ و دوم ، آزمـون ريشـه واحـد سـوپريمم ديکي فولر (SADF) و سوپريمم ديکي فولر تعميم يافته (GSADF).
Right Tailed ADF Tests ۱۱۶ يافته هاي پژوهش روش اول همان طور که اشاره شد در روش اول از سه آزمون تسلسل (تصادفي بودن داده ها)، چـولگي و کشيدگي و آزمون وابستگي ديرش براي بررسي حباب قيمت در بورس تهران استفاده شده است .