خلاصة:
ﮐﻨﺘﺮل ﺗﺴﻠﯿﺤﺎت و ﺧﻠﻊ ﺳﻼح در اواﺧﺮ ﻗﺮن 19 و ﻧﯿﻤﻪ اول ﻗﺮن 20، ﺑﻪ وﯾﮋه ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ دوم، از ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻬﻢ در ﻋﺮﺻﻪ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺗﻼش ﻫﺎﯾﯽ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ و در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﺳﻼح ﻫﺎی ﻫﺴﺘﻪ ای،ﻏﯿﺮﻫﺴﺘﻪ ای و ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ و اﻏﻠﺐ از ﺳﻮی ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ، دو ﮐﺸﻮر آﻣﺮﯾﮑﺎ و ﺷﻮروی و ﺳﺎﯾﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪای و ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﯾﻦ وﺻﻒ، ﻫﻨﻮز ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮی ﺷﺎﻫﺪ ﻋﺪم ﮐﻨﺘﺮل ﺗﺴﻠﯿﺤﺎت و ﻓﻘﺪان ﺧﻠﻊ ﺳﻼح ﻋﻤﻮﻣﯽ اﺳﺖ. از اﯾﻦ رو اﯾﻦ ﺳﺆال ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﭼﺮا ﭘﺲ از ﻧﯿﻢ ﻗﺮن ﺗﻼش،ﮐﻨﺘﺮل واﻗﻌﯽ ﺗﺴﻠﯿﺤﺎت و ﺧﻠﻊ ﺳﻼح ﻋﻤﻮﻣﯽ اﺗﻔﺎق ﻧﯿﻔﺘﺎده اﺳﺖ. ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺮای اﯾﻦ ﺳﺆال ﭘﺎﺳﺨﯽ ﺑﯿﺎﺑﺪ.
Arms control and disarmament in the late 19th century and the first half of the 20th century, especially after the Second World War, has been an important debate in the strategic field. Efforts have been made in this field and at the three levels of nuclear, non-nuclear and biological weapons, mostly by the United Nations, the two countries of America and the Soviet Union, and other countries and regional and international organizations. With this description, the human society is still witnessing the lack of arms control and general disarmament. Therefore, the question is raised, why after half a century of efforts, the actual control of weapons and disarmament has not been agreed upon. This article tries to find an answer to this question.
ملخص الجهاز:
در طول زمان فعاليت کميته ده مليتي، پيشنهادهاي مختلفي مطرح و برنامه هاي گوناگوني از سوي آمريکا و روسيه به منظور کاهش مبارزه تسليحاتي و خلع سلاح عمومي ارايه شد، ولي هيچ يک از اين پيشنهادها به دليل وجود تنش هاي سياسي حاکم بر روابط بين الملل ، در دوران جنگ سرد دو ابرقدرت به نتيجه مؤثري نينجاميد، و در سال ١٩٦٠ فعاليت اين کميته به طور کامل متوقف شد.
( روزنامه رسالت ، ١٣٨١) محمد البرادعي مدير کل سابق آژانس بين المللي انرژي اتمي اعلام کرده خلع سلاح هسته اي در خاورميانه بايد فراگير باشد و پس از عراق ، نوبت اسرائيل است ، اما اظهارات وي، خشم مقامات صهيونيستي و آمريکايي را برانگيخته ، و موجب گرديد تا آمريکا و اسرائيل براي انحراف افکار عمومي، جنگ تبليغاتي تازه اي را عليه جمهوري اسلامي ايران طراحي و سامان دهي کنند.
فهرست برخي از اقدام هاي يک جانبه گرايي دولت بوش در عرصه خلع سلاح و کنترل تسليحات که سبب شده است حيات رژيم هاي معاهده اي متوقف گردد، يا اجراي آن ها با مانع روبه رو شود، و يا از تکوين رويه ها و ترتيبات تفصيلي اجرايي آن ها جلوگيري به عمل آيد، به شرح زير است : - معاهده موشک هاي ضدبالستيک - کنوانسيون سلاح هاي بيولوژيک - کنوانسيون سلاح هاي شيميايي از مجموع رفتار و سياست هاي آمريکا در مورد خلع سلاح و کنترل تسليحات ، مي توان به اين نتيجه رسيد که واشنگتن مقام صالح در امر خلع سلاح کشورها نيست و نمي تواند تعيين نمايد که چه کشوري بايد خلع سلاح شود و يا چه کشوري مي تواند از قدرت هسته اي برخوردار باشد.