خلاصة:
آگاهی یافتن نسبت به اطلاعات مربوط به توسعه ی فیزیکی شهرها و استخراج ساخت و سازهای شهری یکی از موضوعات مهم
و با اهمیت در برنامه ریزی شهری است. جهت حصول اطلاعات مربوط به ساخت و سازهای شهری، یکی از راه های دست یابی،
برداشت های میدانی است که بسیار وقت گیر و هزینه بر میباشد. به منظور تهیه ی این نوع اطلاعات شهری امروزه از روش های
مختلفی استفاده مینمایند. یکی از این روشها استفاده از تصاویر ماهواره ای و بهره گیری از علم سنجش از دور شهری میباشد.
در این رابطه از روشها، الگوریتمها و شاخص های مختلفی برای استخراج مناطق ساخته شده ی شهری میتوان استفاده نمود.
شاخص های طیفی منتج از داده های ماهواره ای به دلیل اجرای آسان و اجرای سریع آنها از مزایای قابل توجهی برخوردار
هستند. هدف از این پژوهش، بررسی و عملکرد ٩ شاخص طیفی پرکاربرد شهری مستخرج از ماهواره ی تصاویرسنجندةOLI
ماهوارة لندست با اندازه ی پیکسل ٣٠ متر، به منظور تفکیک مناطق ساخته شده از مناطق ساخته نشده میباشد. بدین منظور
شاخص های تفاضل نرمال ساخته شده، تفاضل نرمال خاکورزی، تفاضل نرمال سطوح غیرقابل نفوذ، تفاضل نرمال مساحت
زمین برهنه، ساخته شده در مناطق خشک، تفاضل نرمال اصلاح شده ی آب، تفاضل نرمال اصلاح شده ی ساخته شده، عمودی
سطح غیر قابل نفوذ و شاخص استخراج خودکار ساخته شده از ٨ برای کلان شهر شیراز محاسبه گردید. صحت برآوردها با
استفاده از آماره ی درصد اختلاف بین مساحت های برآوردی منتج از این ٩ شاخص و نقشه ی منتج از الگوریتم حداکثر احتمال
مشابهت، تفسیر بصری تصاویر منتج از سامانه ی گوگل ارث و همچنین داده های اخذ شده از حوزه ی معاونت برنامه ریزی
شهرداری شیراز صورت پذیرفت.
Knowing about the information related to the physical development of cities and extracting urban constructions is one of the most important issues in urban planning. In order to obtain information related to urban construction, one of the ways is field surveys, which are very time-consuming and costly. In order to prepare this type of urban information, different methods are used today. One of these methods is the use of satellite imageries and the use of urban remote sensing. In this regard, various methods, algorithms, and indices can be used to extract urban built areas. One of these methods is the use of satellite images and the use of urban remote sensing. In this regard, various methods, algorithms, and indices can be used to extract urban built areas. Spectral indices resulting from satellite data have significant advantages due to their easy and quick implementation. The purpose of this research is to investigate and perform 9 widely used urban spectral indices extracted from the Landsat OLI imagery satellite with a pixel size of 30 meters, in order to distinguish built-up areas from non-built-up areas. For this purpose, the indexes of normal difference of built, a normal difference of tillage, a normal difference of impervious surfaces, a normal difference of bare land area, built in dry areas, modified normal difference of water, modified normal difference of built, vertical impervious surface and automatically extracted index of 8 was calculated for Shiraz metropolis. The accuracy of the estimates using the difference percentage statistics between the estimated areas resulting from these 9 indicators and the map resulting from the maximum likelihood algorithm, visual interpretation of the resulting images from the Google Earth system, and also the data obtained Its carried out from the field of planning deputy of Shiraz municipality. The findings of this research showed that among the 9 indices, the built automatic extraction index and the vertical impervious surface index had the best performance in estimating the built and unbuilt cover.
ملخص الجهاز:
16- Zha 17 Normalized Difference Built-up index (NDBI) - 19 شاخص تفاضل نرمال اراضي ساخته شده (NDBI) اصولا در مناطق خشک قادر است مناطق ساخته شده و پوشش گياهي را بخوبي متمايز نمايد اما براي جداکردن مناطق غير قابل نغوذ انسان ساز و ساخته نشده گزينه مناسبي نخواهد بود زيرا مقادير بازتاب باندها در مناطق غيرقابل نفوذ بسيار شبيه به زمين هاي برهنه است و براي تقويت جداسازي آنها، بازتاب طيفي بين پوشش هاي زمين مجاور بايد به حداکثر برسد.
در پژوهشي که با عنوان طبقه بندي خودکار پوشش هاي عمده زمين شهر بر اساس شاخص هاي طيفي جديد و توسط فرداتول و وي (٢٠١٨)١٨ صورت پذيرفت مشخص گرديد شاخص تفاضل نرمال اراضي ساخته شده ( Normalize Difference Built Up Index) اصولا در مناطق خشک قادر خواهد مناطق ساخته شده و پوشش گياهي را بخوبي متمايز نمايد اما براي جداکردن مناطق غير قابل نغوذ انسان ساز و ساخته نشده گزينه مناسبي نخواهد بود زيرا مقادير بازتاب باندها در مناطق غيرقابل نفوذ بسيار شبيه به زمين هاي برهنه است و براي تقويت جداسازي آنها، بازتاب طيفي بين پوشش هاي زمين مجاور بايد به حداکثر برسد.
C. Tiwari 21 طي پژوهشي که توسط عطارچي و همکاران (١٣٩٩) با عنوان مقايسه عملکرد شاخص هاي طيفي با طبقه بندي شيءگرا در استخراج مناطق ساخته شده شهري (مورد مطالعه شهر تهران و شهر گرگان )، صورت پذيرفت مشخص گرديد از بين شاخص هاي مورد استفاده ، بهترين شاخص که کارايي زيادي هم از نظر صحت کلي و هم از نظر صحت کاربر و صحت توليدکننده ، شاخص استخراج خودکار ساخته شده (Automatic Built-up Extraction Index) براي شهر تهران را دارا بود اين شاخص عوارض ساخته شده و ساخته نشده را براي دو شهر مورد مطالعه نسبت به ديگر شاخص ها بهتر از هم تفکيک کرده است وانگ ٢٥ و همکاران شاخص تفاضل نرمال غيرقابل نفوذ٢٦ را براي استخراج توزيع سطح غيرقابل نفوذ ابداع کرد.