خلاصة:
ایران و ترکیه از دیرباز به عنوان دو بازیگر و قدرت عمده منطقه ای روابط و مناسبات پرنوسانی با هم
داشته اند .با وجود افت و خیز در روابط متقابلء طرفین به نقش تاریخی خود در حفظ و ارتقای روابط
شواهد تاریخی نشان می دهد که به استثنای موارد بسیار کمی, روابط ترکیه و ایران همیشه به جای
همکاری و هماهنگی توام با رقابت و درگیری بوده است .در دوران معاصرء خیزش های عربی در سال
۱ به طور بی سابقه ای به رقابت منطقه ای کشورها دامن زد .در ایران روی کار آمدن اصلاح طلبان
و تندرو ها تا کنون تغییری در ماهیت روابط تهران-آنکارا ایجاد نکرده است .اما شرایط منطقه ای و بین
المللی همیشه تاثیر بسزایی در روابط دو کشور داشته است. روابط ایران و ترکیه به عنوان دو کشور مهم
منطقه در طول صدها سال گذشته روابط خود را با ثبات و استقرار پی گرفته اند. امپراتوری های ایران و
ترکیه در صدها سال به عنوان قدرت هایی جهانی با یکدیگر در ارتباط بوده اند. این دو کشور همواره
روابطی به شکل سینوسی داشته اند و در بهترین شرایط هم خصومت هایی که ریشه در فرهنگ و تاریخ
این دو کشور دارند حس می شدند
ملخص الجهاز:
در دهه ٩٠ با فروپاشي شوروي، رقابت دو کشور نه تنها در خاورميانه استمرار يافت ، بلکه به آسياي مرکزي و قفقاز کشيده شده پيروزي اربکان در سال ١٩٩٥ روابط دو کشور را تحت تأثير خود قرار داد و رهبران جديد آنکارا خواهان رابطه با ايران بودند و اربکان اولين سفر خارجي خود را در دوره رياست جمهوري آقاي هاشمي رفسنجاني به ايران انجام داد و قراردادي٢٠ ميلياردي در همين سال با ايران امضا کرد اگرچه مخالفت هاي زيادي از سوي آمريکا صورت گرفت ، در واقع همواره منافع اقتصادي مشترک و منابع انرژي منطقه و نياز ترکيه به نفت و گاز ايران روابط دو کشور را تحت الشعاع قرار داده است ، اما پس از آن با روي کارآمدن لائيک ها روابط دو کشور براي بار ديگر تيره و تار شد که سرانجام در حاشيه اجلاس دي هشت سران دو کشور با هم ديدار کردند و از حجم تنش ها تا حدودي کاسته شد.
روابط حسن همجواري بين ايران و ترکيه در سال ١٣٤٢ موجب لغو رواديد بين دو کشور شد و لغو رواديد دو طرف بعد از انقلاب اسلامي ايران نيز ادامه يافت و اين مساله موجب شده که در سال هاي اخير ترکيه يکي از عمده ترين مقصد براي گردشگران ايراني شود..
رهبران دو کشور هدف خود را توسعه روابط اقتصادي به ٣٠ ميليارد دلار در سال قرار داده اند ترکيه تنها کشوري در بين همسايگان کشورمان است که ايران با آن کشور قرارداد تجارت ترجيحي به امضا رسانده است سفر اربکان نخست وزير ترکيه (از حزب اسلامگراي رفاه ) به تهران و انعقاد قرار داد صادرات گاز ايران به ترکيه مهم ترين رويداد در روابط دوکشور در دولت هاشمي بود.