خلاصة:
انتقال آب بین حوضه ای (IBT) به طور گسترده برای کاهش کمبود آب به قیمت به خطر انداختن دسترسی به آب در مناطق صادر کننده آب استفاده می شود. با این حال، ما نمیدانیم که IBTها در کاهش تنش آب بین منطقه ای در شرایط آب و هوایی متغیر و زمینه عرضه و تقاضای آب چقدر کارآمد هستند. در این پژوهش تالش بر آن است که با کمک سناریوهای تغییر اقلیم به میزان درستی از آن دست یابیم. برای بررسی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب حوضه از داده های هیدرومتری و کلیماتولوژی دوره 21 ساله 2019-1998 استفاده شد. این تغییرات دما و بارش با استفاده از داده های دمای حداقل، دمای حداکثر و بارش مورد بررسی قرار گرفت و با به کارگیری مدل WG-LARS تغییر اقلیم حوضه آبریز تجن با استفاده از مدل گردش عمومی جو 5CMIP و سناریوهای اقلیمی 2.6RCP4.5،RCP و 8.5RCP در سالهای 2030-2050 شبیه سازی گردید. نتایج ارزیابی مدل گردش عمومی جو 5CMIP در دوره پایه، نسبت به آمار ایستگاه سینوپتیک و باران سنجی براساس مولفه دما و بارش به ترتیب در ایستگاه های ناز و داراب دارای بیشترین همبستگی و تطابق میباشد. در بازه زمانی 2030 تا 2050 تحت سناریوی 2.6 RCP، 4.5 RCP و 8.5 RCP در ایستگاه پلسفید و تجن به ترتیب افزایش 2-10 و 2-20 درصدی بارش در بعضی از ماه ها رخ داده است. اما در بیشتر ماه ها مقدار بارش ثابت یا گاها بین 2 تا 10 درصد کاهش یافت که سبب کاهش رواناب به دلیل اجرای طرح های توسعه منابع آب شد. نتایج تحلیل رواناب در مدل اقلیمی تحت سناریوی ،5/4 کاهش میزان رواناب در اکثرماه ها بوده است که این درصد اختالف بسیار ناچیز بوده اما در سناریوهای 2/6 و 8/5 در ماه ها میزان اختلاف قابل توجه می باشد. دمای نیز تحت دو سناریوی 2/6 و 4/5 خوشبینانه و متوسط کاهش پیدا کرده اما در سناریوی 8/5 که سناریو بدبینانه بوده، ضمن افزایش غلظت گازهای گلخانهای، این افزایش موجب بهم ریختگی در جو و افزایش دما شده براساس نتایج به دست آمده افزایش بارش درحوضه آبریزتجن منجربه افزایش میزان رواناب سطحی در سطح حوضه مورد مطالعه دردوره پیش بینی-2030 2050 خواهد شد.
Inter-basin water transfer (IBT) is widely used to alleviate water scarcity at the cost of compromising water access in water-exporting regions. How efficient are inter-regional water in changing weather conditions and water supply and demand. In this research, we are trying to achieve the correct amount with the help of climate change scenarios. Hydrometric and climatology data of 21 years (1998-2019) were used to investigate the effects of climate change on the water resources of the basin. These changes (temperature and rainfall) were investigated using the data of minimum temperature, maximum temperature and rainfall, and using the LARS-WG model, the climate change of the Tejn basin was simulated using the CMIP5 atmospheric general circulation model and RCP2.6, RCP4.5 and RCP8.5 climate scenarios in 2050-2030. became The evaluation results of the CMIP5 atmospheric general circulation model in the base period have the highest correlation and agreement compared to the synoptic and rain gauge station statistics based on temperature and precipitation components in Naz and Darab stations, respectively. In the period from 2030 to 2050, under the RCP 2.6, RCP 4.5 and RCP 8.5 scenarios, an increase of 2-10 and 2-20 percent of precipitation has occurred in some months in Pol Safid and Tajen stations, respectively. But in most of the months, we have also faced constant or sometimes 2 to 10 percent decrease in rainfall, which has caused a decrease in runoff due to the implementation of water resources development projects in the region. The results of the runoff analysis in the climate model under scenario 4.5 have been that the amount of runoff has decreased in most months, and this percentage difference is very small, but in scenarios 2.6 and 8.5, .