خلاصة:
با ظهور زنجیرههای ارزش جهانی و مشارکت کشورها در این زنجیرهها، مباحث جدید سیاست صنعتی شکل گرفت. یکی از ابزارهای اصلی سیاست صنعتی که منجر به حضور و مشارکت در زنجیرههای ارزش جهانی میشود، اتخاذ سیاستهای علم، فناوری و نوآوری است. براساس مطالعات صورت گرفته شاخصهای پیچیدگی محصولات، جذب فناوری و تحقیق و توسعه از مهمترین شاخصهای مرتبط با این سیاست میباشد. بررسی اتخاذ این سیاست بر مشارکت در زنجیرههای ارزش جهانی در چارچوب مدل گشتاورهای تعمیمیافته از اهداف اصلی این مقاله است. برای برآورد مدل از دادههای تابلویی برای سالهای 2020-2008 نمونهای از 161 کشور به روش گشتاورهای تعمیمیافته استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که اخذ سیاستهای علم، فناوری و نوآوری در چارچوب سیاستهای صنعتی باعث افزایش مشارکت کشورها در زنجیرههای ارزش جهانی میشود. لذا براساس نتایج تحقیق لازم است کشورها، ضمن در اولویت قرار دادن برنامههای توسعهای خود جهت افزایش مشارکت و تثبیت در زنجیرههای ارزش جهانی، از طریق انسجامبخشی سیاست علم، فناوری و نوآوری بهعنوان یکی از ابزارهای سیاست صنعتی به ارتقای فعالیتهای تحقیق و توسعه، جذب فناوری، پیچیدگی و توسعه محصول (تنوع در محصول و ارتقای کیفیت) توجه ویژه نموده و اخذ سیاستهای تشویقی همچون سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، تخصیص منابع و ایجاد ساز و کارهایی برای توسعه جذب فناوری را در دستور کار برنامههای خود قرار دهند.
With the emergence of Global Value Chains and the participation of countries in these chains, new discussions of industrial policy were formed. One of the main tools of industrial policy that leads to the presence and participation in GVCs is the adoption of science, technology and innovation policies. Based on the studies, product complexity, technology absorption and research and development activities indicators are among the most important indicators related to this policy. Examining the adoption of this policy on participation in GVCs in the framework of the GMM is one of the main goals of this article. To estimate the model, panel data for the years 2008-2020, a sample of 161 countries, has been used by the method of generalized moments. The results show that the adoption of science, technology and innovation policies in the framework of industrial policies increases the participation of countries in GVCs. Therefore, based on the results of the research, it is necessary for countries, while prioritizing their development programs to increase participation and stabilization in GVCs, through the integration of science, technology and innovation policy to research and development activities, absorption of technology and product complexity. In addition, incentive policies such as investing in research and development, resource allocation and creating mechanisms for the development of technology absorption in the agenda of their programs.
ملخص الجهاز:
١. مقدمه با ظهور «زنجیـره هـای ارزش جهـانی » ((GVCs)Global Value Chains ) در ادبیـات اقتصـادی ، تجارت بین الملل نیز دچار تحولات ساختاری شد؛ به گونه ای که خلق ارزش افزوده در کشورها براساس نقش آن ها در مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی مشخص مـی شـود.
با توجه به شاخص های سیاست علم ، فناوری و نوآوری و با توجه به اهداف مطالعه که اثر این سیاست ها بر شاخص مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی است ؛ شاخص های مرتبط بـا سیاست علم ، فناوری و نوآوری سیاست صنعتی کـه در ایـن مقالـه محاسـبه و مـورد اسـتفاده قرار گرفتند عبارتند از: شاخص پیچیدگی محصـولات ، شـاخص سـهم هزینـه هـای تحقیـق و توسعه ، شاخص جذب فناوری ، شاخص شدت تجـارت و شـاخص هرفینـدال کـه در بخـش روش شناسی در جدول ٣ روش محاسبه آن ها نشان داده شده است .
با توجه به مطالعات تجربی و تحقیقات پیشین ، می توان نقطه تمایز و نوآوری تحقیق حاضر را از چند منظر دانست : اول ، تحقیق حاضر شاخص های مرتبط بـا ابـزار سیاسـت هـای علـم و فناوری در سیاست صنعتی و مشارکت در GVCs را به صورت همزمان مورد بررسی قرار داده و دوم محاسبات شاخص ها براساس داده های تجاری کشورها به تفکیک کد شش رقمی HS بوده و از آن ها در مدل اقتصادسنجی استفاده شده است .