Abstract:
کارملیتها یکی از گروههای تبشیری کاتولیک بودند که فعالیتهای گستردهای در ایران دوره صفوی داشتند و به دنبال تحقق اهداف پاپ و برخی از کشورهای اروپایی بودند. عوامل سیاسی از جمله برقراری اتحاد میان ایران و دولت های مسیحی اروپا در برابر عثمانیان، حضور این گروه را در ایران هموار کرد و شاهان صفوی به حمایت از ایشان برخاستند. این مقاله به بحث از مهمترین فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی کارملیتها در ایران عصر صفوی میپردازد که از جمله آنها تاسیس اولین چاپخانه در اصفهان، ترجمه متون مسیحی، تالیف آثاری همچون فرهنگ های چند زبانه، منشآت عصر صفوی و برپایی مراکز تبلیغی و نوانخانههاست. نتیجه تحقیق نشان میدهد که فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی کارملیتها بیشتر به سود غرب و موجب شناخت بیشتر اروپاییان از ایران شد و ایرانیان به علت پایبندی به دین اسلام تعامل اندکی با آنان پیدا کردند.
Machine summary:
(Chronicle of the Cیrmelites, 1/236-237 بدین ترتیب پدران کارملیت در قرن هفدهم میلادی در ایران ، هر یـک بـه یـادگیری دو یا چند زبان اهتمام ورزیدند مانند زبان های فارسـ̀ی و ارمنـ̀ی و یـا ترکـ̀ی و ارمنـ̀ی، و نیزبرخ̀ی از آنها قادر به فهم ادبیات کلاسیک شرق و قرآن نیز بودند و برخ̀ی دیگر حتـ̀ی م̀یتوانستند به بحث های دین̀ی و موعظه در میان مـردم بپردازنـد.
طبق گزارش های کارملیت ها، یک̀ی از دلایل̀ی که باعث شد مبلغـان کارملیـت کتـب مـذهب̀ی خـود را علاوه بر زبان فارس̀ی به زبان عرب̀ی انتشار دهند این بود که آنها قصد داشتند این آثار ترجمه شـده را برای شیوخ عرب ساکن در جنوب ایران بفرستند(١/٣٠٥ ,ی Chronicle of the Cیrmelites).
هر چند که پدران کارملیت این مدارس را با هـدف تـرویج مـذهب کاتولیـک تأسیس کرده بودند، اما آنها جزء اولین گروه هـای اروپـای̀ی بودنـد کـه مـدارس آمـوزش زبان های لاتین̀ی را در ایران پایه گذاری نمودنـد ( ,ی Chronicle of the Cیrmelites .
٢- برخ̀ی از نامه های موجود در این مجموعه ، نامه های̀ی اسـت کـه میـان مسـیحیان غرب̀ی و پدران کارملیت رد و بدل شده است (اسناد پادریان کرمل̀ی بازمانده از عصـر شـاه عباس صفوی ، اسناد شماره ١٤٣،١٤٥، ١٩٨، ١٩٤).
کارملیت ها در جهت تـرویج مـذهب کاتولیـک در ایـران عصر صفوی به انجام فعالیت های فرهنگ̀ی و اجتمـاع̀ی نیـز پرداختنـد، و در ایـن جهـت ، تعدادی از کتب مذهب̀ی مسیحیت را به فارس̀ی ترجمه کرده و برای انتشار گسـترده ایـن کتاب ها در ایران ، اولین دستگاه چاپ را در این کشور راه اندازی کردنـد.