Abstract:
بازدارندگي هستهاي متضمن اين تهديد است كه هر گونه حمله هستهاي با پاسخ متقابل تلافي خواهد شد. در صورتي كه اين تهديد فاقد اعتبار باشد، بازدارندگي كارايي خود را از دست خواهد داد. مقاله حاضر اعتبار و كارايي بازدارندگي را از نقطه نظر روانشناختي و در شرايط زير مورد بررسي قرار مي دهد:
۱. طرف الف بايد بداند كه مبناي تفكر و عمل طرف ب كدام است تا بتواند او را نسبت به انجام يا عدم انجام يك فعل مشخص بيانگيزد؛ ۲. فكر و عمل طرف ب درست همان چيزي باشد كه طرف الف تشخيص ميدهد؛ ۳. هيچ امكان سوء تفاهمي در مورد مباني فكر و عمل طرفين وجود نداشته باشد. در بهترين شرايط نيز بازدارندگي همراه با ميزاني از نقص و ريسك خواهد بود كه وجود هر گونه ابهامي بر پيچيدگي و ميزان بالاي ريسك و عدم تأثير ميافزايد. براي فائق آمدن بر اين مشكل بايد بدانيم كه ديگران لزوماً مثل ما فكر و عمل نميكنند و لذا لازم است تا بررسي دقيق و همه جانبهاي از وضعيت طرف مقابل صورت بگيرد و اين بررسيها نبايد صرفاً متكي به براورد از يك فرد عالي مقام و يا سازمان خاص باشد. اما از نقطه نظر رواني اين امر غيرممكن است. زيرا حتي يك شخص نيز نميتواند به طور مطلق رفتار آتي خود در هر شرايطي را پيشبيني بكند چه رسد به رفتار ديگران. براي كاهش تأثير اين مشكل نيز ميتوان فرايندهاي تصميمگيري و نقش افراد مختلف و نحوه تعامل رواني ميان آنها را مورد ارزيابي قرار داد. در عين حال همچنان كه اشاره شد نبايد از انسانها هميشه انتظار رفتار عاقلانه و حكيمانه داشت. و بالاخره، در هر شرايطي واقعبينانه آن است كه بدانيم هيچ وقت به طور صد در صدي امكان رسيدن به خواستهها وجود ندارد و در نتيجه كشوري كه به بازدارندگي تكيه ميكند بايد در هر حال بداند كه اين سياست نميتواند به طور مطلق پيروز شود.
Machine summary:
"در حالی که در ادبیات موجود، تمرکز اصلی روی بررسی مفهومی و نتایج استراتژیک آن میباشد، در این مقالـه بـر اسـاس دیدگاه روان شناختی، با نگاهی به عناصر بازدارندگی و نقـش آن در موفقیت و تأثیرگذاری سیاست بازدارنـدگی بـر طـرف مقابل به بررسی تحول این مفهوم در عصر جهانی شدن و ابعاد روان شناختی آن همراه با توجـه بـه بعـد روانـی تروریسـم کشتار جمعی، مهم ترین تهدید امنیتی دهه کنونی، پرداخته میشود.
از نظر تعامل روانی بین دو طرف درگیر، اگر طرف الف بخواهد به طور موفقیت آمیز سیاست بازدارندگی را اعمال کند، بایـد شرایط مشخصی را نیز فراهم نماید ( به استثنای مواردی که ابهام تعمدی باشد) تا بازدارندگی هسـته ای در شـرایط ذیـل معتبر باشد: - طرف الف باید بداند که مبنای تفکر و عمل طرف ب کدام است تا بتواند او را نسبت به انجام یا عدم انجام یـک فعل مشخص برانگیزد، - فکر و عمل طرف ب درست همان چیزی باشد که طرف الف تشخیص میدهد، - هیچ امکان سوء تفاهمی در مورد مبانی فکر و عمل طرفین وجود نداشته باشد.
بنابراین باید همواره در نظر داشت که در اعلام بازدارندگی مهم است توجه کنیم کـه چه مقامی، اعم از نظامی یا غیر نظامی، با چه لحنی و در چه زمان و مکان و با چه فاصله زمانی سیاست بازدارنـدگی را بـه طرف مقابل القا میکند."