Abstract:
واژه ” مقامه “ از واژه ” مقام “ که در قرآن مجید و نهج البلاغه ذکر شده است، مقامه، مقالـه یا داستانی کوتاه درباره پند و نصیحت یا برای بیان شرحی درباره ی یکی از شهرهای نامـدار ضمنا مقاله شامل اشعاری زیبا و ظریف می باشد . در مقامات حریری که در قرن چـهـارم و مقامات حمیدی که در قرن ششم نوشته شده اشعار بسیار زیبایی و شـرحـی دربـاره ی شهرهای معروف در آن دوران از جمله : سمرقند و بلخ ذکر شده، و مقامات حمیـدی بـه دو زبان فارسی و عربی نوشته شده است.
Machine summary:
"مقارنه بین الاشعار العربیه فی مقامات الحریری و الحمیدی تحدث الحریری فی المقامة الاولی التی تحمل عنوان :( المقامه الصنعانیه ) علی لسـان الراوی الخیالی الحارث بن همام ، تحدث عن صنعاء الیمن ، و جاء فی الحدیث وعظ و ارشاد، و توبیخ لمن اغتر بالدنیا حیث انشد الراوی هذه الأشعار: تــبا لطالـب دنــیا ثنــی الیها انصبابه ما یستــفیق غــراما بهـا و فــرط صبابه (۱) ولــودری لکــفاه ممــا یـروم صبابه (الحریری / ۲۰) و قال فی آخر المقامه ابیاتا ختمها بهذین البیتین : و لا شرعت بی عـلی مـورد یدنـس عـرضی نفس حریصه و لوا نصف الدهر فـی حکمه لما ملک الحکم اهل النقیصـه (نفسه /۲۰) و اما الحمیدی فقد ذکر فی المقامة الاولی من مقاماته حدیثا رواه له صدیقه و لم یذکر اسمه و تحدث عن سفر الحیاة و الانتقال من اعوام الشباب الی ایام المشیب و کل هذا الحدیث هو بالفارسیة و واصل حدیثه بالفارسیه مع ابیات بالفارسیة ایضا ثم ذکـر هذین البیتین باللغة العربیه : فقـلت لقلبی و الخطوب فنـون تسـل فهـــذا الادلاج جـنون و خل المطایا لا تزایـل سرحها فـأن نهــایات الحـراک سـکون (حمیدی /۸) و ذکر فی آخر المقامة ابیاتا من الشعر الملمع وهو باللغتین العربیة و الفارسیة و منها هذان البیتان بالعربیه : قـد قامــت القـیامه یا ایها النیام هـبوا عـن المـنام کفوا عن الحرام فــالشیب قد تبلج و الصبح قد بدا یا قوم قد نصحتکم الـیوم و السلام (نفسه /۱۲/۱۱) سمرقند و بلخ فی مقامات الحریری و الحمیدی سمرقند من اعرق و اجمل المدن فی آسیا الوسطی و قال یاقوت الحموی : روی ان شمر ابوکرب کان قد هدم هذه المدینة ، فسمیت نسبة الی من هدمها شمر کند ( ای شمر الذی قلع مبانیها) فعربت شمرکند بسمرقند، و شمر الذی هدم هذه المدینة مات فی طریق الصین عطشا."