Abstract:
استل قلایچی بوکان که کتیبهآرامی دارد منسوب به ماناهاست. پژوهشگران بسیاری بر متن و تفسیر آن پژوهش کردهاند. اما، مبنای کار همة آنها این است که استل در داخل محوطه معبد قالایچی به دست آمده است. اما، شواهد مبنی بر به دست آمدن دو قسمت کتیبه و متن آن ابهامات بسیار دارد و حکم به مانایی بودن آن را دچار تردید میکند. نگارنده در این نوشته تلاش داردمشخصات و متن کتیبة استل قلایچی بر اساس نظرات پژوهشگران گوناگون بیاورد. همچنین ارتباط معبد قلایچی بوکان با کتیبه و باورهای متجلی در متن کتیبة استل قلایچی بر اساس آراء مختلف ذکر کند. از مجموع این نظرات و شواهد به دست آمده و متون مشابه دیگر میتوان در مانایی بودن این کتیبه تردید کرد اما آشوری و اورارتویی نیز نیست و شاید کتیبه از جایی احتمالا در بین النهرین یا شمال سوریه در زمانی نامعلوم به اینجا آورده شده است. همچنین احتمالا فتحنامه یا کتیبة یادمانی است نه عهرنامه و پیمان.
QalaichiBukan Aramaic Stele is considered to be Manneaen. Many scholars have studied its text most of which based on that the stele was discovered inside the walls of the temple. But, according to the evidence, there are doubts about the inscription text and its discovery. Therefore, there are doubts about its origin of its being Manneaen. It is the aim of the author to mention different ideas about the stele. The relation of the text and Qalaichi temple and the beliefs reflected from the text are also mentioned. According to the pieces of evidence the Mannaean origin of the stele is doubtful. It is not Assyrian norUrartian. It is possible that the stele is brought to this site in an unknown era. It is also possible that the stele of QalaichiBukan is not a treaty but a triumph text.