Abstract:
هدف پژوهش حاضر، استخراج مبانی تربیت اخلاقی از نظریه انسانشناسی شهید مطهری(ره) است. روش پژوهش تحلیلی ـ استنباطی بوده و بهمنظور گردآوری دادههای لازم جهت نیل به اهداف پژوهش، منابع موجود و مرتبط با استفاده از برگههای فیشبرداری از منابع، جمعآوری و با شیوه تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که تربیت اخلاقی مبتنیبر ایمان و تفکرات دینی بوده و به مفهوم زمینهسازی پرورش روح انسان، خصلتها، سجایا و ملکات و همچنین تقویت اراده میباشد که درپی توسعه درونی متربی است و مواردی مانند "شرافت و کرامت ذاتی انسان به علت انتساب روح آدمی به خدا، نهفتهشدن ارزشهای انسانی بهصورت استعداد فطری، فطریبودن گرایش انسان به اخلاق، دینیبودن گرایش اخلاقی انسان، تعارضمندی بین گرایشهای مادی و معنوی انسان، درونیبودن ریشه تنازعات انسانی، فطریبودن خودآگاهی، زمینهسازبودن خودآگاهی برای خودشناسی، خودسازی اخلاقی ازطریق اراده، لازمبودن آزادی معنوی برای نیل به کمالات اخلاقی در ابعاد فردی و اجتماعی، اثرپذیری، اکتسابیبودن کمال و وابستهبودن رشد کمال به رشد متعادل ارزشهای انسانی" ازجمله مبانی تربیت اخلاقی در نظریه انسانشناسی شهید مطهری(ره) هستند.
This research is intended to identify the fundamentals of moral training in the anthropological theory of Martyr Motahari. This is an analytical-inferential research. For the collection of the data necessary to achieve the objectives of the research, the existing related resources were reviewed and the notes were taken. Then, the data were analyzed through qualitative content analysis. The results indicated that moral training is based on faith and religious thought, being regarded as an arena for nourishment of the human soul, characteristics, virtue and traits, as well as reinforcement of the wills of the inner promotion of the trainees. The inherent dignity of man, according to principles of moral training in Martyr Motahhari’s anthropology, is due to attribution of human soul to God, the potential nature of human values as innate talent, the innateness of human inclination towards morality, the religious root for human moral preferences, the controversy between material and spiritual inclinations of man, the inward nature of human conflicts, the innateness of self-awareness, priority of self-awareness over self-knowledge, moral self-construction through will, the necessity of spiritual freedom for reaching to moral perfection in individual and social dimensions, trainability of man, acquisitional characteristics of perfection, and dependence of the development of perfection on balanced growth of human values.
Machine summary:
نتايج پژوهش بيانگر آن است که تربيت اخلاقي مبتنيبر ايمان و تفکرات ديني بوده و به مفهوم زمينه سازي پرورش روح انسان ، خصلت ها، سجايا و ملکات و همچنين تقويت اراده مي باشد که درپي توسعه دروني متربي است و مواردي مانند "شرافت و کرامت ذاتي انسان به علت انتساب روح آدمي به خدا، نهفته شدن ارزش هاي انساني به صورت استعداد فطري، فطريبودن گرايش انسان به اخلاق ، دينيبودن گرايش اخلاقي انسان ، تعارض مندي بين گرايش هاي مادي و معنوي انسان ، درونيبودن ريشه تنازعات انساني، فطريبودن خودآگاهي، زمينه سازبودن خودآگاهي براي خودشناسي، خودسازي اخلاقي ازطريق اراده ، لازم بودن آزادي معنوي براي نيل به کمالات اخلاقي در ابعاد فردي و اجتماعي، اثرپذيري، اکتسابيبودن کمال و وابسته بودن رشد کمال به رشد متعادل ارزش هاي انساني" ازجمله مباني تربيت اخلاقي در نظريه انسان شناسي شهيد مطهري(ره ) هستند.
باعنايت به مطالب مقدماتي و نيز سوابق مطالعاتي، پژوهش فعلي سعي دارد به اين مسئله پاسخ دهد که مباني تربيت اخلاقي در نظريه انسان شناسي شهيد مطهري(ره )کدامند؟ پاسخ به اين مسئله ميتواند به برنامه ريزي سياست گذاران و فيلسوفان تربيتي کشور کمک نموده و به فروکاهش مسائل پيراموني منجر شود.
انسان در نحوه وجود و واقعيتش با همه موجودات ديگر اعم از جماد و نبات و حيوان ـ متفاوت است از اين نظر که هر موجودي که پا به جهان مي گذارد و آفريده مي شود، همان است که آفريده شده است ، يعني ماهيت و واقعيت و چگونگي هايش همان است که به دست عوامل خلقت ساخته مي شود، اما انسان ، پس از آفرينش ، تازه مرحله اينکه چه باشد و چگونه باشد، آغاز مي شود.