Abstract:
مقالۀ حاضر به سنجش میزان شایستگی دانشجومعلمان رشتۀ آموزش زبان و ادبیات فارسی در زمینههای دستهبندی آزمونها، طرحریزی آزمون، تجزیهوتحلیل آزمونها، روشها و ابزارهای جدید در سنجش، و آزمونهای هنجارشده میپردازد. بدین منظور از روش ارزشیابی با به کارگیری طرح سنجش دوگروهی استفاده شد. جامعۀ آماری پژوهش دانشجومعلمان کارشناسی پیوستۀ رشتۀ آموزش زبان و ادبیات فارسی و نمونۀ آماری آن از بین دانشجومعلمان مذکور، شامل دو ورودی، یعنی پذیرفتهشدگان سالهای 1394 و 1396، انتخاب شد. از بین دو گروه ورودی که تعدادشان جمعاً 694 نفر بود، از نمونهای به حجم 283 نفر آزمون به عمل آمد. تحلیل دادهها نشان میدهد دانشجومعلمان در مؤلفههای پنجگانۀ بررسیشده، شایستگی لازم را احراز کردهاند. یعنی در سه مؤلفه، در سطحی متوسط و در مؤلفۀ دستهبندی آزمونها در سطحی ضعیف حائز شایستگی شدهاند. آنان در مؤلفۀ طرحریزی آزمون در سطحی بسیار ضعیف قرار دارند. لذا میتوان نتیجه گرفت که آنان در تولید و اجرای آزمونهای تحصیلی مجموعاً شایستگى حرفهای لازم را احراز کردهاند.
The present article assesses the competence of student-teachers in the field of teaching Persian language and literature in the fields of exam classification, exam planning, exam analysis, new methods and tools in assessment, and standardized exams. For this purpose, the evaluation method was used using a two-group assessment design. The statistical population of the undergraduate student-teachers' research in the field of Persian language and literature education and its statistical sample was selected from the mentioned student-teachers, including two entries, namely those admitted in 1394 and 1396. Among the two input groups, which numbered a total of 694 people, a sample of 283 people was tested. Data analysis shows that student-teachers have achieved the necessary competence in the five components examined. That is, in three components, at the intermediate level and in the classification component, the tests are qualified at a weak level. They are at a very weak level in the test design component. Therefore, it can be concluded that they have achieved the necessary professional competence in the production and implementation of academic exams.
Machine summary:
در اين پژوهش ، آزمون سازي يکي از شايستگيهاي حرفه اي مفروض دانشجومعلمان رشته آموزش زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فرهنگيان است که بر اساس آن ، آنان براي موضوعات درسي، متناسب با ظرفيت هاي هر موضوع ، در سطوح مختلف انواع پرسش ها را جهت ارزيابي صلاحيت هاي دانش آموزان طراحي و توليد ميکنند.
اين مقاله بر آن است با محوريت هدف هاي پژوهشي زير٢ آشکار سازد دانشجومعلمان رشتۀ آموزش زبان و ادبيات فارسي به چه ميزان به اهداف پيش بينيشده براي درس آزمون هاي تحصيلي و آزمون سازي، دست يافته اند.
٩. ديبايي و همکاران (١٣٩٥) در پژوهش «تبيين مؤلفه هاي شايستگيهاي حرفه اي معلمان و تحليل جايگاه آن در اسناد بالادستي آموزش و پرورش ايران » يافته هاي اصلي خود را اين گونه برميشمارند: چارچوب مفهومي شايستگي معلمان را ميتوان بر اساس مدارک و مستندات مرتبط ، در پنج مؤلفه دانش ، نگرش ، مهارت ، توانايي، و ويژگيهاي شخصيتي تدوين کرد؛ ميزان توجه به مؤلفه هاي شايستگي در اسناد بالادستي آموزش و پرورش متفاوت است تا آنجا که بيشترين تأکيد بر مؤلفۀ ويژگيهاي شخصيتي و کمترين تأکيد بر 121 مؤلفۀ توانايي شده است ؛ و بالاخره در بين اسناد مورد بررسي، بيشترين ضريب اهميت مربوط به سند چشم انداز بيست ساله و کمترين ضريب اهميت مربوط به سند تحول بنيادين بوده است .
با توجه به اين که دانشجومعلمان در مؤلفۀ «طرح ريزي آزمون » عملکرد بسيار ضعيفي از خود نشان داده اند، لازم است تدريس مطالب و موضوعات مربوط به اين موضوع در برنامۀ درسي کارشناسي آموزش زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فرهنگيان با جديت بيشتر در کلاس هاي درس پيگيري شود.