Abstract:
اباضیه معتدل ترین فرقه خوارج هستند که پس از استقرار در شمال آفریقا موفق شدند در دوره های مختلف اعم از زمان استقرار اولیه، زمان تشکیل دولت بنی رستم(144-296ق) و در عصر بی دولتی، با ایجاد اشکال متنوع در شیوه تبلیغ و تأسیس شورای عزابه، با نظام تعلیم و تربیت خاص خود، ضمن پیشبرد اهدافشان در تعامل با سایر دولتهای غیر هم عقیده، به دیرپایی و تداوم مذهبشان موفق شوند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از داده های کتابخانه ای، درصدد پاسخ به این سؤال است که نظام تبلیغ، تعلیم و تربیت اباضی، چرا و چگونه در زمان های ظهور و کتمان، دچار تطور و استحاله شده است؟ نتیجه اینکه خوارج اباضی روند نظام تعلیم و تربیتی را که در عصر ظهور داشتند، در ادوار بعد تغییر داده و سعی نمودند که با تقیه و مدارا با جریان های حاکم، ضمن حفظ و بقاء خود، جهت گیری های جدیدی را ارائه نمایند.
The Ibadiyya are the most moderate Kharijite sect that, after settling in North Africa, succeeded in various periods, including the time of the initial establishment, the time of the formation of the foreign government Bani Rostam (144-296 AH) and in the era of statelessness, By creating various forms in the method of propaganda and establishment of the Al-Eizabuh council, with their own education system, while advancing their goals in interaction with other dissenting governments, to succeed in the longevity and continuity of their religion.This descriptive-analytical research, using library data, seeks to answer the question that the system of propaganda, education and training of Ibadiyya, why and how in times of appearance and concealment, has evolved and transformed? The result is that the Ibadi Kharijites changed the course of the education system that they had in the era of appearance, in later periods and tried to present new directions by maintaining piety and tolerance with the ruling currents, while maintaining and surviving.
Machine summary:
چکيده اباضيه معتدل ترين فرقه خوارج هستند که پس از استقرار در شمال آفريقا موفق شدند در دوره هاي مختلف اعم از زمان استقرار اوليه ، زمان تشکيل دولت بني رستم (١٤٤-٢٩٦ ق ) و در عصر بي دولتي ، با ايجاد اشکال متنوع در شيوه تبليغ و تأسيس شوراي عزابه ، با نظام تعليم و تربيت خاص خود، ضمن پيشبرد اهدافشان در تعامل با ساير دولت هاي غير هم عقيده ، به ديرپايي و تداوم مذهبشان موفق شوند.
نوآوري مقاله پيش رو در مقايسه با پژوهش هاي ذکرشده در بررسي چگونگي و چرايي تغيير و تعديل شيوه و ساختار نظام تبليغ و تعليم و تربيت خوارج اباضي مسلک شمال آفريقا در دوره دولت بني رستم (عصر ظهور) و پس ازآن (عصر کتمان ) است که در ساير تحقيقات انجام شده ، يا اصلاً ديده نشده و يا اينکه به صورت جدي دنبال نشده است .
لذا براي بررسي نظام تبليغ ، تعليم و تربيت خوارج اباضيه در شمال آفريقا بايد دو دوره اصلي عصر ظهور (حکومت بنيرستم ) و عصر کتمان (ساخت بيدولتي پس از بنو رستم ) اباضيان را مورد بررسي قرار داد.
در مجموع سير تطور و استحاله نظام تبليغ ، تعليم و تربيت اباضيان در اعصار ظهور و کتمان باعث حفظ و تداوم جامعه اباضي از ميان ساير گروه هاي خارجي شده است .