Abstract:
چشمانداز، یکی از مهمترین اصول عملیات تعبیر است که بر طبق آن میتوان به مخاطب نشان داد که کدام بُعد از عناصر یک تعبیر برای متکلم حائز اهمیت بوده است. در قرآن کریم آیات بسیاری هستند که به فعل خاصی خاتمه یافتهاند که قطعاً این چینش و گزینش افعال برای متکلم از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است و با آن میخواهد به مخاطبان خود یعنی بندگان بفهماند که باید از دریچه این افعال، به آن آیات نگاه شود و در این افعال تعمق بیشتری صورت گیرد. این پژوهش به دنبال آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی آن آیات را در ابتدا استخراج کرده، سپس به تحلیل و توضیح آنها بر طبق نظریه چشمانداز بپردازد. نتایج این بررسی نشان داد که افعال آخر آیات در ارتباط تنگاتنگ با بافت آیات است و خداوند متعال از طریق این افعال میخواهد بر علم، ایمان، تفقه و یقین و ... بندگان بیفزاید. بنابراین آیاتی که به فعل «یعلمون» ختم شدهاند، معمولاً خداوند در بافت آنها به اموری پرداخته است که خواسته است با مطرح کردن آنها، بر جنبه معرفت آدمیان بیفزاید؛ و آنجا که فعل «یؤمنون» آمده است، از اموری که مستلزم ایمان به خداوند متعال است، سخن به میان آمده است.
Perspective is one of the most important principles of the operation of interpretation, according to which it is possible to show the audience which dimension of the elements of an interpretation was important for the speaker. There are many verses in the Holy Qur''an that end in a specific verb, which is certainly of special importance to the speaker for the arrangement and selection of verbs, and with it he wants to make his audience, e.i. the servants, understand that those verses should be looked at through the lens of these verbs and they should be given more reflection. This research seeks to extract those verses first by descriptive-analytical method, then to analyze and explain them according to the theory of perspective. The results of this study showed that the verbs at the end of the verses are closely related to the context of the verses and through these verbs, God Almighty wants to increase the knowledge, faith, sectarianism and certainty of the servants. Therefore, the verses that end with the verb "ya’lamoun" (they know) usually God has dealt with issues in their context that He wanted to increase the aspect of human knowledge by raising them; And where the verb "yu’minoun" (they believe) is mentioned, there is talk of things that require faith in God Almighty.
Machine summary:
درواقع ریزش آب از آسمان و سبز شدن زمین، سپس خشک شدن و مردن آن از اموری هستند که انسان را به تفکر وامیدارند و بدین علت است که آیه، با فعل «یتَفَکرُونَ» به پایان رسیده است؛ چگونه میشود که زمین یک مدت سرسبز و یک مدت خشک و مرده باشد؟ (هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکمُ اللَّیلَ لِتَسْکنُواْ فِیهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِی ذَلِک لآیاتٍ لِّقَوْمٍ یسْمَعُونَ( (یونس/ 67)؛ اوست خداوندی که شب تار را برای آسایش شما و روز را روشن (برای امر معاش) مقرر فرمود که در آن نشانههایی (از قدرت خدا) برای مردمی که بشنوند پدیدار است.
درواقع نشانهها برای دیدن هستند؛ اما در پایان آیه بر دیدن مردم تأکید نمیشود، بلکه بر شنیدن آنان اهتمام ورزیده میشود تا این نکته مهم نیز به سمع و نظر مخاطب رسانده شود که نشانههای خداوند در سرتاسر جهان قابلرؤیت است؛ اما چشم بصری به آنها عادت کرده است، ازاینروست که باید چشم گوش باز کرد.
در آیه سوم بااینکه بافت آیه در ادامه آیات قبل است و همچنان خداوند از آفریدن آنچه در زمین است، خبر میدهد؛ اما با فعل «یذَّکرُونَ» خاتمه مییابد؟ میتوان گفت: دو آیه قبل، زمینه برای این فعل را فراهم میآورند تا خداوند به آدمیان هشدار دهد که پس از تفکر و تعقل در آفریدههایش، باید بدانید که همه در جهت یادآوری نعمتهای الهی به شماست که به خود بیایید و ایمان قلبی به او پیدا کنید.
در دو آیه بعد بر فعل «یعقلون» تأکید شده است و درباره اموری چون بارش باران و زنده شدن زمین و آوردن مثالی برای ثابت کردن اینکه نباید مخلوقات خداوند را با خود او شریک کرد، سخن میگوید که همه، نیازمند تعقل و درک هستند.