Abstract:
لزوم توجه به بخش کشاورزی برای توسعه پایدار نواحی روستایی همواره مورد توجه اندیشمندان، مدیران، برنامهریزان و دولتها بوده است. امروزه مشخصشده است تنها توجه به افزایش تولید نمیتواند باعث پیشرفت کشاورزی شود. استفاده از صنایع تبدیلی و تکمیلی جهت بهرهوری بیشتر از تولیدات کشاورزی میتواند منجر به افزایش کیفیت محصولات و سودآوری بیشتر و همچنین افزایش اشتغال و در نهایت توسعه پایدار نواحی روستایی شود. اما این صنایع باید در مکانی ایجاد شود که شرایط مناسبی داشته باشد. هدف از این پژوهش، اولویتبندی و معرفی مناسبترین دهستان برای استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش مرکزی شهرستان میناب استان هرمزگان است. از آنجا که فعالیت بیشتر مردم در محدوده مورد مطالع در بخش کشاورزی است، استقرار چنین صنایعی میتواند به توسعه نواحی روستایی کمک بسیاری کند. این پژوهش با تکنیک تصمیمگیری چند معیاره TOPSIS انجام گرفت و با وزندهی به شاخصها، امتیاز هر دهستان مشخص و اولویتبندی انجام شد. نتایج نشان داد که از میان شاخصهای مورد بررسی، میزان تولید محصولات زراعی و میزان تولید محصولات باغی از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. همچنین مناسب ترین دهستان برای ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی دهستان کریان، و در رتبههای بعد به ترتیب دهستانهای گوربند، تیاب و حومه قرار دارند.
Machine summary:
هدف از اين پژوهش ، اولويت بندي و معرفي مناسب ترين دهستان براي استقرار صنايع تبديلي و تکميلي در بخش مرکزي شهرستان ميناب استان هرمزگان است .
برنامه هاي بانک جهاني که از سال ٢٠٠٠ براي توسعه و کاهش فقر در کشورها ارائه شد نيز به اين موضوع اشاره دارد که بايد موانع برسر راه ايجاد اشتغال و افزايش درآمد نواحي روستايي حذف شود و اصليترين راه براي رسيدن به اين هدف ، توسعه صنايع وابسته و دسترسي به فناوريهاي مکمل و فراوري جهت بازاريابي بهتر است (٢٠٠٠ ,World Bank).
از اين جهت اين پژوهش به دنبال شناخت وضعيت شاخص هاي مختلف در دهستان - هاي بخش مرکزي شهرستان ميناب استان هرمزگان است تا بتوان اين دهستان ها را براي ايجاد صنايع تبديلي و تکميلي اولويت بندي و رتبه بندي کند.
از آن زمان با بهبود و توسعه اين نظريه ، محققان نظريات و روش هاي مختلفي براي مکان يابي مناسب انجام فعاليت و استقرار صنايع بخصوص در مورد بخش کشاورزي را ارائه نمودند (٥٦١ :٢٠٠٤ ,Chhajed &Lucas, ).
نتايج اين پژوهش با نتايج مطالعاتي که در پيشينه آورده شد، از جهت اهميت و تاکيد بر توسعه اقتصاد روستاها با استفاده از ايجاد ارزش افزوده براي محصولات کشاورزي، همسو و هم جهت بود، مانند مطالعات اقبالي و همکاران (١٣٩٧)، ٢٠١٠ ,Marsden, et all و ٢٠١٥ ,Uddin و & ,Castro-Arce ٢٠٢٠ ,Vanclay همچنين با مطالعه ٢٠٢٠ ,Rudolph &Clausen, و مايکل تودارو از جهت اهميت توسعه پايدار نواحي روستايي و تاکيد بر بخش اقتصادي توسعه ،که نشان دهنده اعتبار بالا يافته ها مي - باشد.
The road towards sustainable rural development: issues of theory, policy and research practice.