Abstract:
نمادهایی مثل نماد «بَردِکِل» در فرهنگ بختیاری به عنوان یک نماد معنوی، جایگاه ویژهای داشته است که در این جستار به تحلیل و بررسی این نماد براساس دیدگاههای میرچا الیاده پرداخته میشود. روش پژوهش نیز میدانی- کتابخانهای و به شیوۀ تحلیل محتوای کیفی است. براساس بررسیهای شکلگرفته «بَردِکِل» نماد سوگند، باروری، بارش، حاجت، نگهبانی و زندگی دوباره است. با بررسی منابع گوناگون و تحلیل نمادهای اساطیری، «بَردِکِل» در قوم بختیاری ریشههای مذهبی و معنوی در ایران باستان و بعد از باستان دارد. تحقیقات نشان میدهد مردمان این سرزمین که عمدتاً عشایر هستند، با سنگچینی روی تپههای مشرِف به امامزادهها به دنبال القای معانی هستند که در زندگی آنان بسیار کارایی دارد. الیاده معتقد است وقتی نمادهای امر مقدس در قالب امور دنیایی پدیدار میشوند، میان امر مقدس و دنیایی رابطه دیالکتیک برقرار میکنند، و تبدیل امر دنیایی به امر مقدس در ضمیر ناخودآگاه آدمی وجود دارد که کاملاً از آن آگاه است. بنابراین، در این جستار بر پایۀ رابطۀ امر مقدس و دنیایی، به دنبال القای معانی و تأثیرگذاری این نماد در زندگی مردم هستیم.
Some symbols such as the "Bardekel" have a special place in Bakhtiari culture as a spiritual symbol which is analyzed based on the views of Mircea Eliade in this article. The research method is field-library and qualitative content analysis. According to studies, the "Bardekel" symbolizes oath, fertility, rain, need, guardianship, and resurrection. By examining various sources and analyzing mythological symbols, "Bardekel" has religious and spiritual roots in the Bakhtiari people in ancient and post-ancient Iran. Research shows that the people of this land, who are mainly nomads, seek to instill meanings that are very effective in their lives by stoning the hills overlooking the Imamzadehs. Eliade believes that when the symbols of the sacred appear in the form of worldly affairs, they establish a dialectical relationship between the sacred and the worldly, and that there is a transformation of the worldly into the sacred in the subconscious mind of man who is fully aware of it. Therefore, in this research, based on the relationship between the sacred and the worldly affairs, we seek to induce the meanings and effectiveness of this symbol in people's lives.
Machine summary:
تحقيقات نشان ميدهد مردمان اين سرزمين کـه عمـدتاً عشاير هستند، با سنگ چيني روي تپه هاي مشرِف به امام زاده ها به دنبال القاي معـاني هستند که در زندگي آنان بسيار کارايي دارد.
فرهنگ و آداب قوم بختياري سرشار از بن مايه اي نمادين و اسطوره اي و آييني است ، چراکـه در فرهنـگ اين قوم ، آيين ها، رسوم و نمادهايي وجود دارد که هم ريشه در ايـران باسـتان و پهلـوي دارد و از طرفي هم راستا با آموزه هاي اسلامي هستند، به همـين خـاطر همـواره زنـده و پويا هستند (قنبري عديوي ، ٤٠).
در ايـن پـژوهش چهـار مرحله براي رسيدن به داده ها انتخاب شد: در گـام نخسـت انتخـاب موضـوع بـا اهـداف منطقي انجام و در گام دوم با بررسي و واکاوي منابع ، اسناد و ادبيـات مـرتبط بـا عنـوان پژوهش ، مؤلفه هاي متناسب با نمادهاي «َبردِکِل » بـا توجـه بـه بـن مايـه هـاي نمـادين و اساطيري آنها در قوم بختياري شناسايي گرديد؛ در گام سـوم بـا اسـتفاده از رويکـرد و روش پژوهش بر اساس تحليـل محتـواي کيفـي ، خصوصـيات و مؤلفـه هـاي مربـوط بـه نمادهـاي «َبردِکِـل » در فرهنـگ قــوم بختيـاري اسـتخراج و بـا ادغــام مطالـب تحليـل کتاب خانه اي و ابزار گردآوري داده ها و فيش برداري سنتي و مصاحبۀ نيمـه سـاختاريافته ١ به موضوع نمادهاي «بردکل » در فرهنگ بختياري پرداخته شد.
بنـابراين ، واژه ي گَر که يک کلمۀ اوستايي ـ پهلوي است ، در گـويش بختيـاري هـم کـاربرد دارد و معني اين واژه در زبان لـري بختيـاري کـوه صـخره اي اسـت ؛ کـوهي کـه رگـه هـايي از تخته سنگ هاي بزرگ و يک پارچه و پرتگاهي داشته باشد.