Abstract:
هدف پژوهش حاضر بررسی اثر تقویمی ماه مبارک رمضان بر شاخصهای ریسک بازار در شرکتهای صنعت دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای نیل به هدف پژوهش، دادههای 17 شرکت در بازه زمانی 1389-1398 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی، همبستگی قلمداد میشود. برای بررسی رابطه بین متغیرها از الگوی رگرسیون چندمتغیره و دادههای ترکیبی استفاده شد. یافتههای این پژوهش، نشان داد که بین اثر ماه مبارک رمضان و ضریب متغیر ریسک رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بین ماه مبارک رمضان و شاخص ریسک نیم واریانس، ریسک نقدشوندگی و ریسک غیرسیستماتیک رابطه معنیداری وجود ندارد. با توجه به نتایج پژوهش، میتوان اظهار داشت که سرمایهگذاران معتقد به دین اسلام که در این ماه روزه میگیرند، با کاهش عملیات سرمایهگذاری خود، کمتر در معاملات خرید و فروش بازار سرمایه شرکت میکنند. بنابراین، ریسک سرمایهگذاری آنها کاهش مییابد. بهعبارت دیگر، در ماه رمضان همزمان با کاهش روند روبهرشد فعالیتهای اقتصادی و عملیات سفتهبازی مسلمانان، تعداد معاملات در بازارهای مالی کاهش مییابد. پژوهش حاضر با بکارگیری و تلفیق ادبیات موجود و روش پژوهش جدید، سعی در پر کردن خلأ موجود در زمینه رابطه بین اثر تقویمی ماه مبارک رمضان بر شاخصهای ریسکهای موجود در بازار سهام ایران و سهام شرکتهای دارویی دارد.
The aim of this study is to investigate the calendar effect of the holy month of Ramadan on market risk indicators in Pharmaceutical companies listed on Tehran Stock Exchange. To achieve the purpose of the research, the data of 17 Companies in the period of 2010-2019 were analyzed. The present study is considered as applied in terms of purpose and correlation in terms of descriptive method. Multivariate regression model and combined data were used to investigate the relationship between variables. The findings of this study showed that there is a positive and significant relationship between the effect of the holy month of Ramadan and the coefficient of variable risk. The results also showed that there is no significant relationship between the holy month of Ramadan and the semi-variance risk index, liquidity risk and non-systematic risk. According to the results of the study, it can be said that investors believing in Islam who fast this month, by reducing their investment operations, participate less in trading transactions, so their investment risk is reduced. In other words, during Ramadan, the number of transactions in the financial markets decreases since Muslims’ economic activities and speculation slow down. The present study tries to fill the gap on the relationship between the calendar effect of the holy month of Ramadan on the risks in the Iranian stock market by using and combining the existing literature and the new research method.
Machine summary:
یافته های این پژوهش ، نشان داد که بین اثر ماه مبارک رمضان و ضریب متغیر ریسک رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
Daniel et al از طرف دیگر، براساس این دیدگاه که اثر تقویمی به گرایش سهام به عملکرد متفاوت در زمان های متفاوت اشاره دارد، بیان میکند که یک روز خاص از هفته ، یک هفته خاص از ماه و حتی یک ماه خاص از سال ، احتمال بیشتری وجود دارد که قیمت سهام نسبت به سایر زمان ها افزایش یا کاهش یابد (پتنگیل ١، ١٩٨٩؛ راعی و باجلان ، ١٣٨٦؛ صالحیفر و همکاران ، ١٣٩٦).
براساس ادبیات و پیشینه های موجود، فرضیه های پژوهش به صورت زیر تدوین میشود: n فرضیه اول : بین اثر تقویمی ماه مبارک رمضان و ریسک سرمایه رابطه معناداری وجود دارد.
جدو ل ٧: مد ل رگرسیونی برازش داد ه شد ه برا ی آزمون فرضیه چهار م متغیر مقدار ضریب انحراف استاندارد مقدار آماره تی احتمال معنی داری 0/3079 1/020333 0/004888 0/004987 D01 0/4376 -0/776605 0/003129 -0/002430 LNINF 0/6331 0/477491 0/035160 0/016789 REXCHNGE 0/271 -1/208774 0/034144 -0/041272 RGOLD 0/3094 -1/017106 0/008186 -0/008326 LNGDP 0/0377 2/081118 0/032798 0/068256 C مجذور R ٠/٦٣٤٥٢٨ میانگین متغیر وابسته 0/030988 مجذور تعدیل شده R ٠٦٣٣٨٩٢ انحراف معیار متغیر وابسته 0/047152 آماره f 5/455970 آماره دوربین واتسون 2/056261 احتمال معنی داری کل مدل ٠٠٠٠٠٠٠ بحث و نتیجه گیری یافته های این پژوهش نشان داد که اثر تقویمی ماه مبارک رمضان بر ریسک سرمایه شرکت ها تأثیر دارد.
Examining the Effect of Ramazan and Muharram on the Risk and Return of Mutual Funds in Iran Capital Market, Financial Research Journal, 19(2): 217-238.