Abstract:
مقدمه: وجه تمایز اصلی تعاونیها از جمله تعاونیهای کشاورزی با سایر شرکتهای تجاری وجود اصول تعاون میباشد و عنصر مشارکت اعضا در تعاونیها نقش بسیار مهمی در عملیاتی نمودن این اصول دارد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل مشارکت اعضا در تعاونیهای کشاورزی با تاکید بر اصول تعاون میباشد.روش: این تحقیق از نظر روش، کیفی با رویکرد استقرایی میباشد. جمعآوری داده ها با استفاده از شیوه بحث گروهی متمرکز و با ابزار بحث نامه انجام شد. به منظور تحلیل دادهها در این تحقیق از روش کیفی تحلیل مضمون استفاده گردید.یافته ها: از نگاه مشارکتکنندگان در تحقیق عوامل تاثیرگذار بر مشارکت اعضا در تعاونیهای کشاورزی عبارتند از: بیاعتمادی به تعاونیهای کشاورزی، شناخت کم نسبت به تعاونیها، مشارکت کم اعضا در تعاونیهای تولیدی کشاورزی، مشارکت بالای اعضا در تعاونیهای تامین کننده نیاز کشاورزی، مشارکت بالا در تعاونیهای کشاورزی سنتی و عدم انطباق قوانین تعاون با مشارکت.نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد تصورات قالبی نسبت به تعاونیها تاثیر زیادی بر مشارکت اعضا دارد. ذهنیت مردم و اعضا به تعاونیها کاملا متفاوت از کارکرد تعاونیهای امروزی است. همچنین مشارکت افتراقی نشان دهنده تفاوت میزان مشارکت اعضا در تعاونیهای مختلف است. در نهایت در خصوص تطبیق اصول تعاون با تعاونیهای کشاورزی نتایج نشان داد اصول تعاون و قوانین موجود، با شرایط تعاونیهای کشاورزی در ایران انطباق نداشته و این اصول و قوانین در ایران نیازمند بازنگری دقیق جهت انطباق با شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران است.
Introduction: The main difference between cooperatives, including agricultural cooperatives, and other commercial companies is the existence of cooperative principles, and the element of member participation in cooperatives plays a very important role in implementing these principles. The purpose of this research is to analyze the participation of members in agricultural cooperatives with emphasis on the principles of cooperatives.Method: In terms of method, this research is qualitative with an inductive approach. Data collection was done using a focused group discussion method and a discussion paper tool. In order to analyze the data in this research, the qualitative method of thematic analysis was used.Findings: From the perspective of the participants in the research, the factors influencing the participation of members in agricultural cooperatives are: distrust of agricultural cooperatives, low familiarity with cooperatives, low participation of members in agricultural production cooperatives, high participation of members in cooperatives that supply agricultural needs, high participation In traditional agricultural cooperatives and the lack of connection between the laws of cooperatives and the participation of members.Conclusion: The results of the research showed that stereotypes about cooperatives have a great impact on members' participation. The mentality of people and members towards cooperatives is completely different from the functioning of today's cooperatives. Also, differential participation shows the difference in the amount of participation of members in different cooperatives. Finally, regarding the implementation of the principles of cooperation with agricultural cooperatives, the results showed that the principles of cooperation and the existing laws did not conform to the conditions of agricultural cooperatives in Iran, and these principles and laws in Iran need to be carefully revised to conform to the economic, social and cultural conditions of Iran.
Machine summary:
تحلیل جامعه شناختی مشارکت اعضا در تعاونیهای کشاورزی با تأکید بر اصول تعاون (مورد مطالعه : تعاونی های کشاورزی استان خراسان شمالی) 4 حسین فیض آبادی ١ |علیاکبر مجدی ٢ |غلام رضا حسنی درمیان ٣ | هادی وکیلی ١.
یکی از علت های اساسی عدم موفقیت تعاونیها که در برخی مطالعات (اکبری، ١٣٩٣؛ فیض آبادی ، بصیری و رجائی، ١٣٨٨؛ فیض آبادی و محمدنیا، ١٣٨٧) به آن اشاره شده این است که تعاونیها در جلب مشارکت و همکاری اعضا به عنوان یکی از اصول تعاون موفق نبوده اند.
در مطالعۀ دانش مهر و همکاران (١٤٠٠) خودگردانی و استقلال تعاونیها به عنوان یکی از اصول تعاون با روش کیفی و با نقد سیاست کاهش تصدیگری دولت و افزایش مشارکت جامعۀ محلی و توانمندسازی تعاونیهای تولید روستایی در استان کردستان بررسی شده است .
مطالعات خارجی متعددی در حوزة تعاونیهای کشاورزی انجام شده است که تعداد محدودی از این مطالعات ، مشارکت اعضای تعاونیها و اصول تعاون را بررسی کرده اند که به برخی از آن ها در ادامه اشاره میشود.
براساس جمع بندی اتحادیۀ بین المللی تعاون در سیویکمین کنگرة اتحادیۀ مذکور در سال ١٩٩٥ (طالب ، ١٣٩١: ١٠٨)، شرکت های تعاونی دارای هفت اصل مشترک هستند که عبارت اند از: اصل اول ، عضویت داوطلبانه و آزاد؛ اصل دوم ، نظارت دموکراتیک اعضا؛ اصل سوم ، مشارکت 1.
براساس نتایج این تحقیق میتوان گفت مشارکت اعضا در تعاونیهای تولیدی کشاورزی بسیار کم است .
از مقوله های دیگری که بر مشارکت اعضا تأثیر دارد و از بحث های گروهی استخراج شد، انطباق نداشتن اصول تعاون با تعاونیهای کشاورزی است .
(In Persian) Ministry of Cooperatives, Labor and Social Welfare (2019).