Abstract:
امروزه تلقیح مصنوعی مشکل ناباروری را بیش از پیش قابلحل کرده است. لکن جوانب مختلفی در بحث از مسأله تلقیح مصنوعی مطرح میباشد. در مقالهی حاضر به حکم تکلیفی این مسأله توجه شده است. لکن علاوهبر تبیین حکم تکلیفی، توجه به اختلاف میان حضرت آیتالله العظمی خامنهای با برخی فقها در این مسأله داشتهایم و از آنجا که نزد ما از ایشان در این مسأله، بهجز فتوا در دسترس نیست؛ میتوان این مقاله را گامی در مستندسازی فتوای ایشان دانست و با توجه به نقد ادله حرمت تلقیح مصنوعی، ممکن است در استفاده از این راهحل ناباروری توسعه دهیم. با این بیان روشن شد که درنتیجه این بحث، با فتوای ایشان همراه شدهایم.
In today’s modern world, in vitro fertilization (IVF) has addressed the issue of infertility more than any time in the past. However, there are various aspects regarding the IVF and its use which need to be expanded. This article has focused on the obligatory decrees issued on the IVF and its use. Existing religious decrees on this assisted reproduction technique has been studied and explained in this research with an emphasis on Ayatollah Khamenei’s Fatwa (religious edict). The difference between Ayatollah Khamenei’s Fatwa with those of other Fuqaha (Islamic jurists) has been also highlighted. This article is a step toward documenting Imam Khamenei’s Fatwa on this topic. Given to the fact that there is criticism regarding IVF’s evidence of reverence, this article may, using this technique, explore ways to address the issue of infertility. This article, in conclusion, conforms to Ayatollah Khamenei’s Fatwa.
Machine summary:
تعریف تلقیح مصنوعی امروزه میتوان از طریق گرفتن اسپرم از مرد و اوول از زن و آمیزش آنها با یکدیگر، نطفه را ایجاد کرد و البته این عملیات ممکن است بهطورکلی خارج از رحم زن اتفاق افتد و سپس نطفه به رحم زن منتقل شود.
بنابراین گرچه گاهی تلقیح مصنوعی، تعریف به کاشت نطفه از طریق غیرآمیزش شده است (فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، 1426: 2/ ذیل «تلقیح مصنوعی») لکن این تعریف ناظر به قِسم اول است؛ چراکه در قِسم اول میباشد که نطفه در خارج رحم تشکیل میگردد و سپس در رحم قرار داده میشود، آن هم تنها در فرضی که به رحم منتقل گردد.
اختلاف دیدگاه آیتالله العظمی خامنهای و برخی دیگر از فقها قول مشهور بین معاصران در فرض اخذ نطفه مرد اجنبی و تلقیح آن با تخمک زن، عدم جواز است و فرقی هم در اینکه تلقیح در داخل رحم باشد و یا در خارج رحم، نیست (فرهگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، 1426: 2/ ذیل «تلقیح مصنوعی») البته در فرضی که در خارج رحم، تلقیح شود.
گرچه با توجه به آنچه گذشت، پذیرش ادعای ذیل ممکن است، یعنی از مطلبی که در بیان نظر فقها از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهمالسلام) نقل شد، ممکن است استفاده شود که درصورت چهارم از صور مسأله، اختلافی در جواز نیست.
البته کبری اعتبار مرسلات جزمی شیخ صدوق محل تأمل است و سند دیگر این روایت که در خصال ذکر شده است هم به جهت وجود قاسم بن محمد مخدوش میباشد.