چکیده:
هدف از این مطالعه شناسایی لکههای مناسب توسعه شهری با کاربرد معیارهای محیط زیستی درشهرستان محمودآباد است. برای نیل به این هدف، با بررسی منابع مختلف در رابطه با مکانیابی توسعه شهری، یک سری از معیارها شناسایی شدند. سپس، با استفاده از تکنیک دلفی، معیارها غربال و انتخاب شدند. به این ترتیب، 12 معیار و 30 زیرمعیار برای مکانیابی توسعه شهری در شهرستان محمودآباد، مناسب تشخیص داده شد. معیارهایی که قابلیت تبدیل به نقشه را داشتند، با استفاده از روش AHP وزندهی شده و در محیط نرمافزارArc GIS نقشهسازی شدند. سپس، با استفاده از ترکیب خطی وزندار نقشهها در GIS با یکدیگر تلفیق شدند و لکههای مناسب توسعه شهری به دست آمد. مساحت بزرگترین پهنه 7/0 کیلومتر مربع و مساحت پهنه بعدی 4/0 کیلومتر مربع تعیین شد. طبق ماده 26 از آییننامه اجرایی قانون ایجاد شهرهای جدید، حداقل مساحت مناسب برای شهر 3 کیلومتر مربع میباشد. بنابراین، هیچ کدام از لکهها مستعد توسعه شهری نیستند. نتایج و معیارهای حاصل شده در این تحقیق، میتواند برای مناطقی با ویژگیهای مشابه (منطقه ساحلی شمال کشور) به عنوان یک راهنما مورد استفاده قرار گیرد.
Aim of this study is to identify suitable Urban Development spots with application of Environmental Criteria in Mahmoodabad Township. A series of criteria were identified by investigating various sources about the location of urban development to achieve the aim of this study. Then criteria were selected by Delphi questionnaire or survey experts. So 12 criteria and 30 subcriteria were selected for urban development site selection in Mahmoodabad Township. These remained criteria which can convert to maps were weighted with AHP method. Then criteria were converted to maps by Arc GIS software. After that the maps combined with a weighted linear combination by Arc GIS software and appropriate spots for urban development were chosen. Area of the biggest spot is 0/7 square kilometers and area of the next spot is 0/4 square kilometers. According to 26th article of executive regulations for new towns building، minimum area of a new city is 3 square kilometers. So، none of the spots are suitable for urban development. Results and the criteria which obtained in this research can be used as a guide in areas that have similar features (north coastal area of country) to Mahmoodabad Township.
خلاصه ماشینی:
استاديار گروه مهندسي شهرسازي، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامي (تاريخ دريافت : ٩١/١٢/٢٠؛ تاريخ پذيرش: ٩٢/٤/١٧) چکيده هدف از اين مطالعه شناسايي لکه هاي مناسب توسعه شهري با کاربرد معيارهاي محيط زيستي درشهرستان محمودآباد است .
اهميت معيار براي گزينش عرصه هاي مناسب توسعه شهري در شهرستان محمود آباد پس از انتخاب معيارها و زيرمعيارهاي مناسب براي مکانيابي مناطق مستعد توسـعه شـهري در شهرستان محمودآباد، وزندهي اين معيارها با استفاده از تحليـل سلسـله مراتبـي مطـابق نمـودار٢ و نمودار٣ نشان داد منابع آب در اين تصميم گيري بيشترين وزن را به خود اختصاص داده است .
در ايـن مطالعه از روش دلفي براي شناسايي و گزينش معيارها استفاده شد، اين روش بـراي مکـانيـابي و تصميم گيريهاي مديريتي در حوزه محيط زيست توسط حسن زاده و همکاران (٢٠١٢)، شريفي و همکاران (٢٠١١)، دانه کار و همکاران (١٣٩١)، الهياري و همکاران (١٣٨٩)، سپاسـي و همکـاران (١٣٨٩)، دانه کار و حدادي نيا (١٣٨٨)، آل شيخ و همکاران (١٣٨٥) وباز و همکاران (٢٠٠٩) نيـز به کارگرفته شده و اثربخشي خود را به اين منظور نشان داده است .
Lotfi, Sedigheh, Habibi, Kiomarth, Koohsari & Mohammad Javad(2009), An Analysis of Urban Land Development Using Multi-Criteria Decision Model and Geographical Information System (A Case Study of Babolsar City,) American Journal of Environmental Sciences, Vol. 5, No. 1, pp.
Tudes, Sule & Duygu Yigiter, Nazan(2009), Preparation of land use planning model using GIS based on AHP: case study Adana-Turkey, Bulletin of Engineering Geology and the Environment, No. 69, pp.