چکیده:
در دهه¬ های اخیر توسعه صنعت گردشگری در سطح کلان و خرد، باعث تغییر در اقتصاد، اجتماع و نگرش سیاسی جوامع شده است. گردشگری، محیط، فرهنگ، هنر، سبک زندگی، ارتباطات، اعتقادات، سیاست، اقتصاد و نوع توسعه را در یک جامعه تحت تاثیر قرار می ¬دهد و از این¬ رو قابل مطالعه است. در این پژوهش از طیفی از اثرات گردشگری برای شناسایی عوامل عمده اثرات گردشگری در مقیاس ملی استفاده خواهیم کرد. در این راستا تحقیق حاضر بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی و بهره¬ گیری از پرسشنامه و با استفاده از تکنیک رتبه¬ بندی بر اساس تشابه به راه حل ایده¬ آل به ارزیابی و اولویت ¬بندی اثرات منفی و مثبت گردشگری در ابعاد اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، محیطی و سیاسی در مقیاس ملی بپردازد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که در بین پیامد های گردشگری بیشترین آثار مثبت مربوط به بعد اقتصادی و در مرحله بعد اجتماعی بوده است. بالاترین اولویت اثرات اقتصادی و اجتماعی گردشگری شامل اشتغال¬ زایی و کمک به توسعه منطقه ¬ای و تغییر در الگوهای فرهنگی و ارتقاء سطح آگاهی بود. همچنین عمده ¬ترین پیامد های منفی مربوط به آثار محیطی بود. در بین عوامل موثر بر آثار و تبعات سیاسی گردشگری تقلیل کشمکش ¬های سیاسی و در مرحله بعد فعال شدن دیپلماسی نظام با اهمیت ¬ترین شاخص ¬ها در ارزیابی عوامل موثر بر این تبعات بودند.
خلاصه ماشینی:
در مقاله حاضر سعی شده است تا به سؤال های اساسی زیر پاسخ داده شود: - مهم ترین مؤلفه ها و شاخص های مؤثر برای ارزیابی اثرات گردشگری جهت رتبه بندی و تعیین برترین آنها چه مؤلفه هایی هستند؟ - اولویت ، اهمیت و حساسیت هر یک از شاخص های مورد بررسی در ابعاد اقتصادی ، اجتماعی - فرهنگی ، محیطی و سیاسی در مقیاس ملی کدام هستند؟ ۱ .
جدول ١ - تبدیل معیارهای کیفی به پارامترهای کمی معیار کیفی تأثیر ناچیز تأثیر کم تأثیر متوسط تأثیر جدی تأثیر بسیار جدی معادل کمی 1 2 3 4 5 معادل وزنی 1 3 5 7 9 شاخص های مورد بررسی در این تحقیق به طور سیستماتیک ، شناسایی چهار حوزه عمده اثرات اقتصادی ، اجتماعی - فرهنگی ، محیطی و سیاسی در گردشگری را پوشش می دهد.
جدول ٤- رتبه بندی گزینه بر اساس میزان نزدیکی به راه حل آیده آل مثبت معیار شاخص ها Ci اولویت فرصت های سرمایه گذاری بخش خصوصی 0,05 0,08 0,28 7 افزایش کاذب قیمت زمین 0,10 0,10 0,35 4 افزایش درآمدهای مالیاتی 0,08 0,10 0,33 5 اقتصادی تولید ناخالص داخلی 0,18 0,13 0,43 3 ذخائر ارزی 0,06 0,08 0,32 6 اشتغال زایی 0,20 0,06 0,60 1 کمک به توسعه منطقه ای 0,19 0,07 0,57 2 احیای سنت ها و آداب و رسوم 0,09 0,08 0,36 3 ا ت اع ارتقاء سطح آگاهی 0,17 0,07 0,63 2 جم ی تغییر در الگوهای فرهنگی 0,18 0,05 0,64 1 حفاظت و مرمت آثار تاریخی 0,08 0,17 0,34 4 توسعه زیرساخت ها (راه و فرودگاه و...
C. , (1996): Tourism Development, Principles, Processes Policies, New York, John Wiley Sons, Inc. 22.