چکیده:
این مقاله حاصل تحقیقی میدانی است که به روش کیفی و به منظور شناسایی شاخص های مناسب برای مطالعه قدرت در خانواده در شهر تهران انجام گرفته است. در این مقاله، ضمن بحث درباره لزوم شناسایی شاخص ها، تبدیل آن ها به مفاهیم، و تبدیل مفاهیم به مقوله ها بر اهمیت استفاده از مشاهدات و مصاحبه های میدانی وسیع و نظام مند نیز تاکید شده است. همچنین عوامل مرتبط با شاخص های قدرت در خانواده، که از تنوع و فراوانی بسیاری برخوردارند، ازجمله رفتارهای کلامی یا غیر کلامی همسران گردآوری و طبقه بندی شده است. با طبقه بندی شاخص ها مقولات اصلی به دست آمده و هر مقوله با مفاهیم زیرمجموعه خود به قرار زیر مشخص شده است: 1. ارزش ها و نگرش ها (مفاهیم استقلال و آزادی)؛ 2. پذیرش (مفاهیم اعتماد، احترام، و قدرشناسی)؛ 3. رضایت مندی (مفاهیم راضی بودن و تحمل کردن)؛ 4. نیازمندی (مفاهیم نیاز در حال حاضر و نیاز در آینده)؛ 5. مالکیت و اختیارات (مفاهیم امکانات مالی و تصمیم گیری)؛ 6. ارتباطات (مفاهیم مذاکره و مشاوره جویی)؛ 7. همکاری (مفاهیم اشتراک مساعی و رابطه با بچه ها).
خلاصه ماشینی:
ﺟﺎﻣﻌﻪﭘﮋوﻫﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، ﺳﺎل ﺳﻮم، ﺷﻤﺎرة اول، ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 1931 ﻣﻘﺎﻟﺔ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ اوﻻ، ﺑﺎ ﺑﻬـﺮهﮔﻴـﺮی از روش ﺗﺤﻘﻴـﻖ ﻛﻴﻔـﻲ، ﺷـﺎﺧﺺﻫـﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺑﺮای ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ ﻗﺪرت در ﺧﺎﻧﻮاده ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و اراﺋﻪ ﻛﻨﺪ و ﺛﺎﻧﻴﺎ، روﺷﻲ را ﻣﻄﺮح ﺳﺎزد ﻛﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ درﺑﺎرة ﻗﺪرت در ﺧﺎﻧﻮاده ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻨﺪ و در ﺻـﻮرت ﻟـﺰوم، ﺑـﻪ دﻧﺒﺎل ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی دﻗﻴﻖﺗﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
در ﻣﺜـﺎل ﺑـﺎﻻ ﻣﺤﻘـﻖ ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ اﺳﻤﻲ ﺑﺮای ﻋﺎﻣﻞ ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻴﻦ ﻫﻤﺴﺮان، ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی آن اﻇﻬﺎرات ﺷﻔﺎﻫﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪﭘﮋوﻫﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، ﺳﺎل ﺳﻮم، ﺷﻤﺎرة اول، ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 1931 و اﻋﻄﺎی اﻣﻮال ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ و اﻇﻬﺎر رﺿﺎﻳﺖ از راﺑﻄﻪ اﺳﺖ، ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ، ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ را ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ.
ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪن ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ و ﻣﻘﻮﻻت روش ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت و ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮی: در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗـﺪرت در ﺧﺎﻧﻮاده از روش ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻴﻔﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و اﺑﺰارﻫﺎی ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت ﺷـﺎﻣﻞ ﻣﺼـﺎﺣﺒﺔ ﺟﺎﻣﻌﻪﭘﮋوﻫﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، ﺳﺎل ﺳﻮم، ﺷﻤﺎرة اول، ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 1931 ﻋﻤﻴﻖ و ﻣﺸﺎﻫﺪات دﻗﻴﻖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪات ﻣﺸﺎرﻛﺘﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ.
1 ﻣﻘﻮﻟﺔ 1: ارزشﻫﺎ و ﻧﮕﺮشﻫﺎ ﻣﻔﻬﻮم اﺳﺘﻘﻼل: ﻧﮕﺮش ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻲ ﻫﻤﺴﺮان ﺑﻪ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ ﻧﻘﺶ ﺳـﻨﺘﻲ، ﺑـﻪوﻳـﮋه در زﻣﻴﻨـﺔ ﺗﻮزﻳﻊ ﻗﺪرت ﻳﺎ ﻣﺤﺘﺮم ﺷﻤﺮدن ﺣﺮﻳﻢ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻃﺮﻓﻴﻦ، ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎﻧﻪای از داﺷﺘﻦ ﻧﮕـﺮش ﺑﺮاﺑﺮیﻃﻠﺒﺎﻧﻪ و اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻜﺲ اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ، ﻳﻌﻨﻲ دﺧﺎﻟﺖ در ﻫﻤﺔ ﺟﺎﻣﻌﻪﭘﮋوﻫﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، ﺳﺎل ﺳﻮم، ﺷﻤﺎرة اول، ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن 1931 ﻛﺎرﻫﺎی ﻫﻤﺴﺮ و آﮔﺎﻫﻲ از ﻫﻤﺔ اﻣﻮر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ او، ﻧﺸﺎﻧﻪای از ﻗﺪرتﺟﻮﻳﻲ و ﺳـﻠﻄﻪ ﺗﻠﻘـﻲ ﺷﻮد.